اثر تقسیط کود فسفر بر عملکرد دانه و صفات ریشه دو رقم برنج (oryza sativa l.) (هاشمی وگیلانه)

به منظور بررسی اثر تقسیط کود فسفر بر صفات ریشه دو رقم برنج هاشمی (محلی) و گیلانه (اصلاح شده)، آزمایشی در سال 1397 به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در موسسه تحقیقات برنج کشور، رشت اجرا شد. تیمارهای کود فسفر در پنج سطح شامل: بدون مصرف کود (شاهد)، 100 درصد به صورت پایه، تقسیط دو مرحله‌ای 50 درصد پایه و 50 درصد 20 روز بعد از نشا کاری، تقسیط دو مرحله‌ای 50 درصد پایه و 50 درصد 60 روز بعد از نشاکاری و تقسیط سه مرحله‌ای 50 درصد پایه، 25 درصد 20 روز بعد از نشا کاری و 25 درصد60 روز بعد از نشا کاری بودند. آزمایش در دو نوع خاک لومی سیلتی و رسی سیلتی اجرا شد. نتایج نشان داد که صفات ریشه‌ای اندازه گیری شده شامل: طول ریشه، وزن تر ریشه، وزن خشک ریشه، حجم ریشه، سطح ریشه، قطر ریشه و چگالی سطح ریشه در تقسیط دو مرحله‌ای 50 درصد پایه و 50 درصد بیست روز بعد از نشا کاری و همچنین تقسیط دو مرحله‌ای 50 درصد پایه و 50 درصد 60 روز بعد از نشاکاری در رقم هاشمی و در تقسیط دو مرحله‌ای 50 درصد پایه و 50 درصد بیست روز بعد از نشا کاری و همچنین 50 درصد پایه، 25 درصد 20 روز بعد از نشا کاری و 25 درصد60 روز بعد از نشا کاری در رقم گیلانه تفاوت معنی‌داری داشتند. نتایج آزمایش نشان داد که در هر دو نوع رقم هاشمی و گیلانه و در هر دو نوع خاک با تقسیط کود فسفر صفات مربوط به ریشه، عملکرد دانه و محتوای فسفر اندام هوایی در دو مرحله پنجه زنی و گلدهی گیاه تحت تاثیر قرارگرفت و تقسیط‌ دو مرحله‌ای 50 درصد پایه و 50 درصد 20 روز بعد از نشا کاری برای رقم هاشمی نسبت به شرایط عدم تقسیط کود فسفر از نظر صفات ریشه ای ، عملکرد دانه ومحتوای فسفر اندام هوایی برتر بود و تقسیط سه مرحله‌ای50 درصد پایه، 25 درصد 20 روز بعد از نشا کاری و 25 درصد60 روز بعد از نشاکاری برای رقم گیلانه نسبت به شرایط عدم تقسیط کود فسفر از نظر صفات ریشه‌ای و عملکرد دانه  برتر بود. و بالاترین محتوای فسفر اندام هوایی برای این رقم نیز در تقسیط دو مرحله ای 50 درصد پایه و 50 درصد 60 روز بعد از نشاکاری دیده شد.