ارزیابی اثرات ضدقارچی برخی اسانس‌های گیاهی علیه قارچ alternaria alternata عامل سوختگی برگ و خوشه‌های برنج

بیماری سوختگی برگ و خوشه ی برنج ناشی از alternaria alternata از مهمترین بیماری های قارچی برنج با گسترش جهانی در مناطق مختلف کشت برنج می باشد. روش‌های مختلف شیمیایی و فیزیکی برای کنترل بیماری‌ وجود دارد که در این میان، مصرف قارچ‌کش‌های شیمیایی رایج تر از سایر روش‌ها است. در سال‌های اخیر به دلیل بروز برخی مشکلات ناشی از مصرف بی رویه قارچ‌کش‌های شیمیایی گرایش زیادی به استفاده از متابولیت‌های ثانویه گیاهی به عنوان روش بیولوژیک جهت کنترل بیماری‌های گیاهی ایجاد شده است. در این مطالعه تاثیر اسانس گیاهان چریش (azadirachta indica)، خشخاش ایرانی (papaver bracteatum)، مرزنجوش (origanum vulgare)، گشنیز (coriandrum sativum)، چای کوهی (stachys lavandulifolia)، زیره سیاه (bunium persicum)، خرفه (portulaca oleraca)، نعناع فلفلی (mentha piperita)، روناس (rubia tinctorum) و به‎لیمو (lippia citriodora) روی قارچ‌ alternaria alternata در شرایط آزمایشگاهی در قالب طرح کاملاً تصادفی و به روش اختلاط با محیط کشت pda با چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که اسانس گیاهان خشخاش ایرانی، مرزنجوش، گشنیز، چای کوهی، خرفه و روناس فاقد هر گونه اثر بازدارندگی بر رشد قارچ می باشند. اسانس گیاه چریش دارای اثر جزئی بازدارندگی (قارچ ایستایی) و اسانس گیاه نعناع فلفلی دارای اثر بازدارندگی کامل (قارچ کشی) بر رشد قارچ a. alternata می‌باشد. نتایج همچنین نشان داد که اسپورزایی و جوانه‌زنی اسپورهای a. alternata به‌طور کامل توسط اسانس نعناع فلفلی مهار شدند. به طور کلی کاربرد اسانس‌های گیاهی حاوی مواد بیوشیمیایی فعال، به عنوان جایگزین مناسب برای قارچ‌کش‌های شیمیایی امری منطقی و مقرون به صرفه است.