ارزیابی هیبریدهای تست کراس چغندرقند با استفاده از شاخص‌های تحمل به خشکی

این آزمایش به منظور ارزیابی شاخص­های تحمل به خشکی 20 ژنوتیپ چغندرقند (16 هیبرید تست کراس به همراه چهار رقم شاهد) و روابط آنها با عملکرد قند خالص در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی در دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 1396 انجام شد. آبیاری­ها تا مرحله تنک و وجین (استقرار بوته­ها) به طور معمول انجام شد. آبیاری­های بعدی در شرایط بدون تنش پس از 90 میلی­متر و در شرایط تنش خشکی پس از 200 میلی­متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس a صورت گرفت. در ارزیابی تحمل و حساسیت هیبریدهای مورد مطالعه به تنش خشکی از شاخص­های tol (تحمل)، mp (میانگین حسابی محصول­دهی)، ssi  (حساسیت به تنش)، sti  (تحمل به تنش) و bti (تحمل چغندرقند) استفاده شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که از نظر عملکرد قند خالص بین ژنوتیپ­های مورد بررسی و رژیم­های مختلف آبیاری تفاوت معنی­داری در سطح یک درصد وجود دارد. رقم شاهد ماندارین و هیبریدهای (7112 * kws) * s1 – 42، (7112 * kws) * s1 – 66 و (7112 * kws) * s1 – 15 در هر دو شرایط آبیاری، عملکرد قند خالص بالاتر از میانگین داشتند و بر پایه دستورالعمل فرناندز جزو گروه a (عملکرد بالا در شرایط بدون تنش و تنش) قرار گرفتند. مطالعه ضرایب همبستگی بین شاخص­های تحمل و عملکرد قند خالص در شرایط بدون تنش و تنش خشکی حاکی از برتری شاخص­هایtol،mp  و sti بود. نتایج نشان داد که هیبرید (7112 * kws) * s1 – 15 با بیشترین عملکرد قند خالص در شرایط تنش و نیز بالاترین مقادیر شاخص­های mp،sti  و bti به عنوان متحمل­ترین ژنوتیپ به تنش خشکی شناسایی شد.