مقایسه اثربخشی طرح‌واره درمانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر طرح‌واره جنسی زنان بعد از عمل سرطان سینه

هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی طرح‌واره درمانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر طرح‌واره جنسی زنان بعد از عمل سرطان سینه انجام شد. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و گروه گواه با دوره پیگیری بود. جامعه‌ی آماری پژوهش حاضر شامل تمامی بیماران سرطان پستان مراجعه‌کننده به درمانگاه بیمارستان شهدای تجریش در سال 1399 بودند. که با روش نمونه گیری در دسترس(داوطلبانه) تعداد120 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدندو در سه گروه 40 نفری جایگزین شدند و در دو گروه آزمایش1(طرح‌واره درمانی)، آزمایش 2(درمان مبتنی بر پذیرش وتعهد) و یک گروه گواه به طور تصادفی جایگزین شدند. ابتدا هر سه گروه با پرسشنامه های خودپنداره راجرز(1957)، طرح‌واره‌های جنسی سیروانوسکی و اندرسن(1994) و کیفیت خواب پیتزبورگ مورد سنجش قرار گرفتند، سپس گروه آزمایش1، 9 جلسه ی 90 دقیقه ای طرحواره درمانی یانگ و همکاران(2003) و گروه آزمایش 2 هشت جلسه 90 دقیقه ای درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد مبتنی بر نظریه هیز و همکاران (1999) را دریافت کردند و گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکردند سپس از هر سه گروه پس آزمون گرفته شد و با استفاده از آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر مورد آزمون قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر نشان داد بین گروه های آزمایش طرحواره درمانی و گروه مبتنی بر پذیرش و تعهد با گروه گواه تفاوت معنا داری مشاهده شد (f=32/07 و p<0/001 ) اما بین نمره‌ی طرحواره جنسی گروه طرح واره درمانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد اختلاف معناداری وجود ندارد و هر دو درمان بر بهبود طرحواره های ناسازگار جنسی موثر بودند و اثر هر دو در طول زمان پایدار بود.

comparing the effectiveness of schema therapy and therapy based on acceptance and commitment on women’s sexual schema after breast cancer surgery

aim: the present study was conducted with the purpose of comparing the effectiveness of schema therapy and acceptance and commitment based therapy on the sexual schema of women after breast cancer surgery. method: the research method was quasiexperimental with a pretestposttest design and a control group with a followup period. the statistical population of the present study included all breast cancer patients referred to tajrish martyrs hospital clinic in 2019. 120 people were selected as a statistical sample with the available sampling method (voluntarily) and were replaced in three groups of 40 people, and in two groups, experimental group 1 (schema therapy), experimental group 2 (therapy based on acceptance and commitment) and a control group randomly replaced. first, all three groups were measured with rogers’ selfconcept questionnaires (1957), siranoski and andersen’s sexual schemas (1994) and pittsburgh sleep quality, then experimental group 1, 9 sessions of 90minute schema therapy by young et al. (2003) and the group experiment 2 received eight 90minute sessions of act based on the theory of hayes et al. (1999) and the control group did not receive any training. they were repeatedly tested. results: the results of repeated measurement variance analysis showed that there was a significant difference between the experimental schema therapy groups and the act group with the control group (f=32.070 and p<0.001), but there is no significant difference between the sexual schema between schema therapy group and act group; both treatments were effective in improving sexually maladaptive schemas, and the effect of both was stable over time. conclusion: according to the results, it can be concluded that schema therapy and act significantly affect women’s sexual schema after breast cancer surgery, and there is no significant difference between their effectiveness. therefore, it can be suggested that psychotherapists apply both treatments to deal with women’s sexual schemas.