اثربخشی بازی درمانی شناختی-رفتاری بر پرخاشگری و اضطراب کودکان کم توان ذهنی

هدف: مقاله حاضر با هدف اثربخشی بازی درمانی شناختی-رفتاری بر پرخاشگری و اضطراب دانش آموزان کم توان ذهنی انجام شد. روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری است. جامعه آماری، کلیه دانش آموزان پسر دوره دوم ابتدایی کم توان ذهنی مدارس استثنائی شهر تبریز در سال تحصیلی400-1399 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس30 نفر دانش آموز کم توان ذهنی به عنوان نمونه جهت اجرای پژوهش انتخاب شدند و به صورت دو گروه آزمایش(15 نفر) وکنترل(15 نفر) گمارده شدند. جهت سنجش پرخاشگری از پرسشنامه شهیم(1385) و جهت سنجش اضطراب از پرسشنامه مارچ و همکاران(1997) استفاده شد. روایی ابزارها توسط متخصصان تایید شد پایایی ابزارها با آلفای کرونباخ سنجش و مورد تایید واقع شدند(0.7<α). قبل از اجرای مداخله از هر دو گروه پیش آزمون پرخاشگری و اضطراب به عمل آمد. گروه آزمایش آموزش بازی درمانی شناختی-رفتاری را از طریق پکیج آموزشی در 12 جلسه دریافت کرد و گروه کنترل هیچگونه مداخله آموزشی دریافت نکرد. پس از اجرای مداخله در مرحله پس آزمون، هر دو گروه مجددا ابزارهای مرحله پیش آزمون را پاسخ دادند و دو ماه بعد مجددا در بین هر دو گروه ابزارها اجرا شد.یافته ها: داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس بین -درون آزمودنی های آمیخته تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد: آموزش بازی درمانی شناختی-رفتاری درکاهش پرخاشگری و اضطراب اثربخش بوده و این اثربخشی بعد از دوماه همچنان پایدار بوده است(0.05> p ). نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی و پایداری بازی درمانی شناختی-رفتاری در پژوهش حاضر؛ پیشنهاد می شود در مدارس استثنایی به صورت دورهای از روش های آموزشیِ بازی درمانی شناختی-رفتاری در جهت کاهش پرخاشگری و اضطراب دانش آموزان کم توان ذهنی بهره گرفته شود.

the effectiveness of cognitive-behavioral play therapy on the aggression and anxiety of mentally retarded students

aim: the present article was done with the aim to investigate the effectiveness of cognitivebehavioral play therapy on the aggression and anxiety of mentally retarded students. methods: the research method was quasiexperimental method with a pretest, posttest and delay post design plus control group. the statistical society of the study consisted of mentally retarded male students of second grade of elementary exceptional schools during 20212022 and among them 30 students were selected as the sample case and categorized in experimental group (15 students) and control group (15 students). data collection tools included shahim (2007) aggression questionnaire and march et al (1997) anxiety questionnaire. the validity of research instruments was confirmed by the approval of specialists, for the research instruments`, the reliability was estimated and approved by calculating cronbach alpha coefficient (α> 0.7). prior to the study, pretest of aggression and anxiety was implemented in both groups. the experimental group received cognitivebehavioral play therapy through the training package in 12 sessions, but the control group did not receive any training therapy. after the training course in the posttest stage, both of the groups answered to the same questionnaire of pretest stage; and two months later, research instruments were performed again between both groups. results: the research data was analyzed with between within mixed subjects covariance analysis. the results revealed that the cognitivebehavioral play therapy had a positive effect on the reduction of students` aggression and anxiety and this effectiveness has been remained stable after two months(p<0.05). conclusion: according to cognitivebehavioral play therapy effectiveness and its stability in the present research, it was suggested to apply periodically the methods of cognitivebehavioral play therapy with the aim to decrease mentally retarded students` aggression and anxiety.