اثربخشی آموزش تحلیل رفتار متقابل بر استرس والدگری مادران و پذیرش والدینی کودکان تیزهوش پرخاشگر

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش تحلیل رفتار متقابل بر استرس والدگری مادران و پذیرش والدینی کودکان تیزهوش پرخاشگر بود. روش: روش پژوهش حاضر شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کودکان پسر تیزهوش پرخاشگر 12-8 سال در شهر تهران در سال 1400 بود که 30 کودک با روش نمونه‌گیری غیر‌تصادفی هدفمند انتخاب شدند و مادران آن‌ها در گروه‌های آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش، مداخله تحلیل رفتار متقابل را طی 8 جلسه 120 دقیقه‌ای دریافت کردند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه استرس والدگری (آبیدین 1990) و پرسشنامه طرد- پذیرش والدین (رونر 2007) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند‌متغیره تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که مداخله تحلیل رفتار متقابل در کاهش استرس والدگری مادران و افزایش پذیرش والدینی کودکان تیزهوش پرخاشگر تاثیر داشته است. همچنین نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که میزان تاثیر آموزش تحلیل رفتار متقابل بر استرس والدگری (10/33=f) و پذیرش والدینی (34/50=f) معنادار بوده است (0/05>p).نتیجه‌گیری: بر‌اساس یافته‌های حاصل از این پژوهش می‌توان گفت آموزش تحلیل رفتار متقابل از طریق شناخت ارزش‌های وجودی و بهبود ارتباطات بین‌فردی منجر به کاهش استرس والدگری و افزایش پذیرش والدینی کودکان تیزهوش پرخاشگر می‌شود.

the efficacy of transactional analysis training on mother’s parenting stress and parental acceptance of aggressive gifted children

aim: the present study was conducted to investigate the effectiveness transactional analysis training on parenting stress of mothers and parental acceptance of aggressive gifted children. methods: the present study was quasi-experimental with pre-test, post-test, and a control group. the statistical population of this study included aggressive gifted boys aged 8-12 years in tehran in 2021. thirty children were selected by purposive non-random sampling and their mothers assigned into experimental (n =15) and control (n =15) groups. the experimental group received transactional analysis intervention in eight 120- minute sessions. the data were collected by the parenting stress (abidin 1990) and the parental acceptance- rejection questionnaire (rohnner 2007). data were analyzed using repeated measures variance. results: the results showed that the transactional analysis had an effect on reducing maternal parenting stress and increasing parental acceptance of aggressive gifted children. also, the results of analysis of covariance showed that the effect of interaction behavior analysis training on parenting stress (f = 10.33) and parental acceptance (f = 34.50) was significant (p <0.05). conclusion: according to the findings of this study, it can be stated that transactional analysis training by recognizing existential values and improving interpersonal communication leads to reducing parenting stress and increasing parental acceptance of gifted aggressive children.