تبیین قواعد فقهی مرتبط شهر سازی و شهر نشینی

از آنجا که از صدر اسلام تا کنون بسیاری از مردم مسلمان در شهرها زندگی میکردند و تعاملات شهری نیازمند قوانین مختص به خود است؛ در دین مقدس اسلام احکام متعددی در این زمینه جود دارد؛ که این احکام از نظر فراگیری در یک سطح نبوده و آن دسته از احکامی که از فراگیری بیشتری برخوردارند را قواعد فقه گویند؛ پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی ابتدا به تبیین راههای کشف قواعد فقهی است‌ مانند نص‌ صریح‌، تعلیل‌، تتبع‌ و استقراء در نصوص،اطلاق یا عموم نص‌، عقل‌، عرف و سیره عقلا، سیره متشرعه‌ پرداخته که در نهایت باید گفت این روشها محصور نیستند. و سپس به بررسی قواعد عام حاکم بر امور شهری مانند قاعده ملکیت‌ بشر بر کره زمین و »حرمت‌ اختلال نظام« و ... پرداخته  که در این راستا فعالیت‌ های عمرانی‌ خارج از نظم‌ عمومی‌ شهر و جامعه‌ غیر شرعی‌ محسوب میشوند. و میتوان طبق آیات قرآن آبادسازی زمین را واجب و تخریب آن را حرام توصیف کرد.و بی مصرف رها کردن زمین غیر مشروع است. و طبق قاعده لاضرر قدمت آنچه‌ که‌ موجب‌ زیان است‌ دلیل‌ و گواه بر ارزش شرعی‌ آن نیست‌ بلکه‌ قدمت‌ آن اعتباری ندارد و ازاله‌ و زدودن آن واجب‌ است‌.  و طبق قاعده مذکور تصرف در ملک‌ مشروط به‌ عدم اضرار و بوده تا هم مصلحت‌ مالک‌ تامین گردد و هم ضرری به دیگران نرسد؛ ولی مرمت خانه بر صاحب آن واجب نبود؛ لذا تا زمانیکه این خرابی منجر به اضرار به دیگران نگردد؛ الزام و اجبار وی به تعمیر جایز نیست. در ادامه به بررسی برخی از قواعد فقهی خاص مانند حرمت‌ تعطیل‌ مال پرداخته شده که در نتیجه میتوان حرمت‌ طلاکاری سقف‌ و دیوارهای منازل را استنباط کرد.

Explain the jurisprudential rules related to urban planning and urbanization

Since many Muslims have lived in cities since the beginning of Islam, and urban interactions require their own rules; In the holy religion of Islam, there are several rules in this regard; That these rulings are not on the same level in terms of learning, and those rulings that are more comprehensive are called the rules of jurisprudence; The present study, with a descriptiveanalytical method, first explains the ways of discovering jurisprudential rules, such as explicit text, interpretation, followup and induction in texts, application or generality of text, intellect, custom and manners of rational, legislative way of life. are not. And then examines the general rules governing urban affairs, such as the rule of human ownership of the planet and the &sanctity of disorder&, etc., in which civil activities outside the public order, the city and society are considered illegal. And according to the verses of the Qur’an, the development of the earth is obligatory and its destruction is forbidden. And leaving the land useless is illegitimate. And according to the rule of no harm, the antiquity of what causes harm is not a proof and evidence of its religious value, but its antiquity is not valid and it is obligatory to remove it. And according to the mentioned rule, the possession of the queen is conditional on the absence of harm and in order to ensure both the expediency of the owner and the harm to others; But the renovation of the house was not obligatory on the owner; Therefore, as long as this failure does not lead to harm to others; It is not permissible to force him to repair. In the following, some special jurisprudential rules such as the sanctity of closing property are discussed, as a result of which the sanctity of gilding the roof and walls of houses can be deduced.