ژئوشیمی نهشته منگنز کوه چهر، شمال خاوری اردکان، استان یزد

نهشته منگنز کوه چهر در 45 کیلومتری شمال ‌خاوری اردکان و در بلوک یزد قرار دارد. سنگ ‌شناسی منطقه شیل و ماسه‌سنگ ژوراسیک با میان لایه‌های آهک نازک لایه و آهک کرتاسه است که با کنتاکت گسلی در مجاورت سازندهای کامبرین قرار گرفته‌اند. فعالیت گسل، نهشته منگنز را در مجاورت رسوبات کواترنری قرار داده است. پیرولوزیت، منگانوزیت، کریپتوملان، کلسیت،کوارتز و فازهای فرعی ایلیت، هماتیت وگوتیت با لیمونیت سازندگان نهشته هستند. مقادیر بالای نسبت سیلیسیوم به آلومینیوم و منگنز به آهن و مقادیر پایین اکسیدهای تیتانیوم و آلومینیم نهشته و نمودارهای مختلف ژئوشیمیائی تفکیک انواع کانسار منگنز، منشا گرمابی، عدم دخالت رسوبات آواری و تاثیر فرآیندهای سوپرژن پس از تشکیل را برای نهشته نشان می‌دهند. نسبت‌های اورانیوم به توریوم بالاتر از یک، حاکی از نهشته شدن سریع در حضور سیالات گرمابی و تغییرات مقادیرسدیم و منیزیم، حضور گوتیت و لیمونیت در نهشته منگنز تاثیر فرآیندهای سوپرژن را تقویت می‌کنند. الگوی بهنجار شده با کندریت غنی شدگی نسبی از عناصر نادرخاکی سبک با آنومالی سریم منفی تا مثبت و آنومالی مثبت اوروپیوم مشابه کانسارهای حاصل از سیال گرمآبی است. الگوی بهنجار شده با سنگ‌های رسوبی بعد از آرکئن استرالیا، تهی شدگی نسبی از عناصر نادر خاکی سبک و غنی‌شدگی از عناصر نادر خاکی سنگین و آنومالی مثبت اوروپیوم نشان می‌دهند و مقایسه الگوی عناصر نادر خاکی با سیالات گرمآبی مختلف و آب دریا، گویای اختلاط سیالات گرمابی با آب دریا و محیط اکسیدان در زمان تشکیل است. نبود رخنمون آذرین در نزدیکی نهشته حاکی از فاصله گرفتن سیال گرمآبی از منشا است.

geochemistry of the kuh-e-chehr manganese deposit,, northeast of ardakan, yazd province

a manganese deposit is located 45 km the northeast of ardakan within the yazd block of central iran. the regional lithology comprises jurassic shales, sandstones with limestone interbeds, and cretaceous limestones. the units are juxtaposed cambrian formations along a fault contact. fault activity has placed the manganese deposits adjacent to quaternary units. the main manganese minerals include pyrolusite, manganosite, and cryptomelane. accessory phases consist of calcite, quartz, minor illite (muscovite), hematite, and goethite. high si/al and mn/fe ratios and geochemical discrimination diagrams suggest a hydrothermal origin with subsequent supergene enrichment. low tio2 and al2o3 contents imply minimal clastic input during manganese deposition. elevated u/th ratios indicate rapid mineral precipitation under hydrothermal conditions. the presence of goethite, limonite, and amounts of na and mg contents suggest the influence of supergene processes. chondrite-normalized rare earth element (ree) patterns exhibit relative enrichment of light rare earth elements (lrees) with variable ce and eu anomalies (negative to positive). this pattern supports a hydrothermal genesis. excluding the weathered sample, the post-archean australian shale (pass)-normalized ree pattern displays lree depletion, heavy rare earth elements (hrees) enrichment, and a distinct positive eu anomaly. this pattern, when compared to ree distributions in various hydrothermal fluids and seawater, indicates the mixing of hydrothermal fluids with seawater under oxidizing conditions. notably, the absence of exposed igneous rocks near the deposit suggests a distant source for the hydrothermal fluids.