خاستگاه عناصر نادر خاکی در کانسار پلی متال سنج ( شمال کرج)، شاهدی بر مستعد بودن کانه زایی این عناصر در زون البرز مرکزی

با توجه به پیشرفت روز افزون تکنولوژی امروزی و کاربرد بیش از پیش عناصر نادر خاکی و استراتژیک بودن این عناصر همچنین نیاز صنعت کشور به این عناصر ،مطالعه و اکتشاف این عناصر از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. کانسار پلی متال سنج در 57 کیلومتری شمال‌غرب شهرستان کرج در استان البرز و در بخش مرکزی کمان ماگمایی ائوسن پسین – الیگوسن البرز واقع شده است. در این منطقه توده ماگمایی از جنس مونزونیت تا مونزودیوریت به سن الیگوسن و در اثر فاز کوهزایی آلپین میانی بصورت سیل درون سنگهای آذرآورای توف تا آندزیت پورفیری تزریق شده است که عمده تمرکز کانه زایی در زون های کنتاکت متاسوماتیسمی در محل همبری آنها است. بررسی های ژئوشیمیایی کانسار نشان می دهند که میزان عیار تعدادی از عناصر نظیر مولیبدن، مس، طلا و عناصر نادر خاکی بطور استثنائی بالاست. یکی از نکات قابل توجه در این کانسار ، ناهنجاری های بالای عناصر نادر خاکی سبک(ce,la) و نیز تا حدی عناصر y, th است. غلظت la در نمونه های پر عیار از ppm400 تا ppm 23700 و ce از 420 تا ppm 37900 تغییر می کند. عناصر نادر خاکی بطور عمده در دو کانی آلانیت و آپاتیت تمرکز یافته است. مقایسه تغییرات ایزوتوپ گوگرد34s δ در کانسار سنج با تیپ کانه زایی کانسارهای سولفیدی نشان داد که بیشترین انطباق با کانسارهای آتشفشانی - گرمابی است.

the genesis of rare earth elements in the senj polymetallic deposit(north of karaj), evidence for mineralization potential in the central alborz zone

due to the increasing progress of today ’s technology and the use of rare earth elements and strategic elements of these elements as well as the need of the country ’s industry to these elements, the study and discovery of these elements is of great importance. senj polymetal deposit is located 57 km northwest of karaj city in alborz province and in the central part of alborz magmatic arc. in this region, the magmatic mass from monzonite to monzodiorite is of oligocene age and due to the middle alpine orogeny phase, it has been injected as a sill into the igneous rocks of tuff to andesite-tuff porphyry. the geochemical investigations of the deposit show that the concentration of some elements such as molybdenum, copper, gold and rare earth elements is exceptionally high. one of the remarkable points in this deposit is the high anomalies of light rare earth elements (ce, la) as well as y, th elements. the concentration of la in high grade samples varies from 400 ppm up to 23700 ppm and ce from 420 up to 37900 ppm. rare earth elements are mainly concentrated in two minerals, allanite and apatite. the comparison of 34s δ sulfur isotope changes in the senj deposit with the ore-forming type of sulphide deposits showed that it is most compatible with volcanic-hydrothermal deposits.