پترولوژی و ژئوشیمی سرپانتینیت های افیولیت ملانژ دالامپر، شمال غرب ایران: با نگرشی بر تحولات ژئودینامیک و فرآیندهای متاسوماتیک مرتبط با فعل و انفعالات سیال/سنگ-مذاب گوهر

افیولیت دالامپر بخش ناشناخته ای از افیولیت نئو تتیس است و در شمال غرب ایران بین افیولیت های پیرانشهر و سلماس در داخل کمربند دگرگونی سنندج - سیرجان قرار دارد. پریدوتیت های سرپایینی شده، بازالت بالشی، گابروهای مختلف، سنگ آهک پلاژیک و رادیولاریت همراه با واحدهای رسوبی-آتشفشانی از انواع سنگ های اصلی در این منطقه هستند. این واحدهای سنگی در بیشتر نقاط به صورت تکتونیکی و آمیزه رنگین در هم آمیخته شده اند. پریدوتیت های مجموعه تحت تاثیر دگرسانی گرمابی به صورت کامل و یا بخشی با سرپانتینیت جایگزین شده اند. سرپانتینیت های دالامپر روند پریدوتیت های دگرگونی شاخص با ترکیب پروتولیت هارزبورژیت و دونیتی از خود نشان می دهند. ویژگی های ژئوشیمیایی از جمله غنی شدگی از lile-lree، تهی شدگی از hfse و الگوی u شکل عناصر نادرخاکی بهنجار شده به کندریت با مقادیر (la/sm)n > 1 and (gd/yb)n < 1 حاکی از فرآیندهای پتروژنتیکی چند مرحله ای از جمله بارورسازی گوه گوشته ای تهی شده و دیرگداز به وسیله سیالات مشتق از فرورانش و مذاب های گوشته بونینیتی در یک محیط جلوقوس داخل اقیانوسی می باشد. نمودار فازی محاسبه شده برای نمونه های مورد مطالعه نشان می دهد که این سرپانتینیت ها احتمالا در طی دو رویداد دگرگونی شکل گرفته اند؛ رویداد اول شامل دگرسانی و آبگیری هارزبورژیت تا دماهای کمتر از 300 درجه سانتیگراد و فشار کمتر از 4 کیلوبار است. رویداد دوم در نتیجه افزایش دما و فشار تا بیشتر از 400 درجه سانتیگراد و 4 کیلوبار رخ داده است.

petrology and geochemistry of serpentinites from dalampar ophiolite mélange, nw iran: insights into geodynamic evolution and metasomatic processes due to fluid/melt-rock interactions

the dalampar ophiolite is an unknown part of the neo-tethys ophiolite and is located nw of iran between piranshahr and salmas ophiolites within the sanandaj-sirjan metamorphic belt. serpentinized peridotites, pillow basalt, various gabbro, pelagic limestone, and radiolarite along with volcano-sedimentary units are the main rock types in the area. these rocks are mixed together in most places as tectonic and “coloured” mélanges. peridotite rocks in the complex were replaced by serpentinite completely or partly due to hydrothermal alteration. dalampar serpentinites exhibit affinity to the typical metamorphic peridotites with harzburgitic and dunitic protolith compositions. petrographically, they are composed essentially of chrysotile and lizardite with subordinate amounts of chrome spinel, magnetite, talc, calcite, tremolite and chlorite. geochemical features marked by lile-lree enrichment, hfse depletion, and u-shaped chondrite-normalized ree pattern with (la/sm)n > 1 and (gd/yb)n < 1, suggest multistage petrogenetic processes including refertilization of a depleted, refractory mantle wedge by subduction-derived fluids and boninitic mantle melts operative in an intraoceanic fore-arc environment. the calculated phase diagram for the studied samples shows that serpentinites probably formed in two metamorphism events; the first one includes alteration and hydration of harzburgite in t< 200 co and p < 4 kbar, while the second one occurred due to increasing t and p to more than 400 co and 4 kbar.