بررسی رابطه ی فضایی-زمانی پوشش جلگه ای شهرستان دزفول بر مبنای تغییرات دما، کاربری اراضی و پوشش گیاهی با استفاده از سنجش از دور

شهرنشینی و افزایش مواد غیر قابل نفوذ باعث ایجاد تغییرات قابل توجهی در خواص حرارتی منطقه می شود، که منجر به ایجاد جزایر حرارتی شهری می شود، از سویی دیگر، تغییرکاربری ناشی از فعالیت های انسانی منجر به اثرات نامطلوب بر محیط زیست منطقه می شود. مناطق جلگه ای نمونه ی بارز این پدیده ها هستند. هدف این مطالعه، تجزیه و تحلیل تغییرات مکانی و زمانی کاربری زمین/پوشش زمین و اثرات آن بر دمای سطح زمین در منطقه ی جلگه ایی شهرستان دزفول می باشد. تصاویر landsat در سال های 2000-2020 برای تجزیه و تحلیل تغییرات lu/lc و باندهای حرارتی آن برای بررسی lst با استفاده از تکنیک‌های سنجش از دور استفاده شد. تغییرات قابل توجهی در کاربری زمین در این جلگه ی حاصلخیز در طول دوره ی مورد مطالعه مشاهده شد. بیشترین درصد تغییر کاربری مربوط به تغییر بایر به کشاورزی و باغی، و سپس تغییر کاربری آبی به کشاورزی و باغی بوده است. مناطق آبی در طول دوره پایش 151189 به نصف 66712 هکتار کاهش یافته و مناطق شهری از مساحت 97462 به مساحت 174713تقریبا دو برابر افزایش داشته است. دمای سطح زمین در طول دوره ی پایش روندی افزایشی داشته است، متوسط دمایی در تمام کلاس های کاربری اراضی روندی افزایشی داشته است، اما این افزایش دما در کاربری بایر و شهری نسبت به کاربری کشاورزی و باغی بیشتر است. شاخص پوشش گیاهی در طول دوره ی مورد پایش افزایش داشته، اما این افزایش به مقداری نبود که بتواند از روند افزایش دما جلوگیری کند.

spatio-temporal studying of plains cover in dezful city based on temperature changes, land use and vegetation using remote sensing

introduction the term land use describes how humans use the land cover to support themselves and human activities that change the type of biophysical characteristics of the land; for example, land use: agriculture, mining, urban and infrastructure development are a few examples. they are from land use (lambin and geist,2006). in contrast, land cover refers to its biophysical state, describing the land surface and near-landsubsurface, including human modifications, topography, and soil infrastructure (chaudhuri and mishra,2016). changes in a specific type of land use or land cover in the regional extent (increase or decrease) arecalled lulc (meer and mishra, 2020). continuous environmental changes and related adverse effects,called lu/lc changes, are becoming central issues at the global level (li et al., 2020).2- material and methodsin this research, input data was collected from different sources. the primary sources of data were landsatsatellite images and field data. landsat images for the periods 2000(tm), 2010 (etm+), 2016 and 2020(oli_tirs) were obtained from the united states geological survey (usgs). the first step in landsatimage analysis was pre-processing, which included radiometric and atmospheric corrections. furthermore,these corrections were made in envi software. then the images were prepared for the classificationprocess. the classification was based on the supervised method and the max likelihood algorithm.different methods have been developed to calculate the temperature of the earth's surface, and each has itsadvantages and disadvantages (cristóbal, 2018). this study used the single-channel method in envi 5.3software to obtain the earth's surface temperature .