بررسی تغذیه در چشمه کارستی با استفاده از مطالعات هیدروژئولوژی و ایزوتوپی (مطالعه موردی: تاقدیس سنگویل)

پارامترهای فیزیکوشیمیایی و ایزوتوپی چشمه‌ها یکی از پارامترهای مهم در مطالعات هیدروژئولوژی می‌باشد، زیرا بیانگر ویژگی‌های اولیه بارش و سرگذشتی است که آب طی حرکت خود در کارست طی می‌کند. برای بررسی سیستم جریان در کارست سازند جهرم-آسماری در محدوده تاقدیس سنگویل در استان چهارمحال و بختیاری اطلاعات دبی، هیدروشیمی و ایزوتوپ‌های محیطی چشمه‌ها، گمانه‌ها، بارش و رودخانه مورد بررسی قرار گرفت و مشخص گردید نوع جریان کارست محدوده عمدتاً تابع درزو و شکستگی و نوع جریان در محدوده، حد‌واسط و افشان می‌باشد. از آنجایی که استفاده از مطالعات ایزوتوپی در تکمیل مطالعات هیدروژئولوژی و تشخیص نوع جریان، در کنار سایر پارامترها مفید می‌باشد، بر اساس مطالعات صورت گرفته در این پژوهش خط آب جوی در محدوده تاقدیس سنگویل به صورت رابطه δd= 6.13δ18o+14.8 با همبستگی 96 درصد حاصل گردید. میانگین مقدار اکسیژن 18 در آب‌های جوی و منابع آبی به ترتیب برابر با 4/56- و 7/06- پرمیل و میانگین مقدار دوتریوم در آب‌های جوی و منابع آبی به ترتیب برابر با 13/82- و 32/06- پرمیل است. در پژوهش حاضر، بررسی ایزوتوپ‌های محیطی نشان داد آبخوان تاقدیس دارای مقادیر منفی نسبت به خط بارش محلی می‌باشد و بارش‌هایی با حجم بالا و تغذیه برف ترکیب ایزوتوپی آبخوان تاقدیس را مشخص می‌سازد. به این ترتیب بارش‌هایی با حجم کم و مقدار ایزوتوپ بالا، کمتر در آبخوان نفوذ می‌کنند.

investigating recharge in the karst spring using hydrogeology and isotope studies (case study: sangvil anticline)

introduction the physicochemical and isotopic parameters of the springs are essential because they represent the primary characteristics of precipitation and the history of groundwater flow in the karst. among the types of existing aquifers, karst aquifers show suitable conditions for recharge (simsek et al., 2008). still, due to the permeability distribution, hydraulic head, and different recharge rates in other parts of the aquifer, the hydrogeological investigation of these aquifers is challenging (bonacci, 1993; nur ozyurt and serdar einsiedl, 2005). the analysis of the recession curve of karst springs, especially the shape and coefficient of the recession curve, provides valuable information about the hydrodynamic and hydrogeological characteristics of the karst aquifer (kalantari et al., 2011; mohammadi behzad et al., 2015; mir hassani et al., 2017). after precipitation, the water level of diffuse springs increases, and at the same time, as this grows, the hydrochemical parameters also change depending on the flow type.in general, in conduit systems, the range and the coefficient of changes are higher, but in diffuse systems, these ranges and the coefficient of changes are lower (shuster and white, 1971; jacoboen and lonqmuir, 1974; karimi and raeisi, 2003; karami, 2010).the jahrom-asmari limestone aquifer of the sangvil anticline includes dolomite layers and thick to medium calcareous dolomite layers with a thickness of about 800 meters. surface karst effects in the study area are mainly in the form of fissured karrens. regarding the karst hydrological works, it can also mention the existence of permanent springs downstream of the river.the largest outlet of this aquifer, khederzendeh spring, with an average discharge of 450 liters per second, is discharged from near the contact of the razak marl formation with the asmari-jahrom carbonate formation. in this research, hydrogeology and isotope studies have investigated the way of recharge in the khederzendeh karst spring.2-material and methodsthe study area is located in chahar mahal & bakhtiari province on the beheshtabad river. asmari-jahrom limestones are in the form of an anticline with a northwest-southeast plunge on the right flank of the beheshtabad dam reservoir, and the dam reservoir is in contact with the limestones of this area. the discharge of two khederzendeh and spl springs was measured weekly, the degree of determination of physicochemical parameters, springs of khederzendeh, spl, boreholes of pr1, pr2, ob5, and ob7 were measured monthly to carry out hydrogeological studies. in addition, precipitation samples were collected monthly and sent to the laboratory to carry out isotopic studies. the (lgr laser spectroscopy) method was used for the isotope analysis of the collected samples.