زمین‌شناسی، کانه‌زایی، زمین‌شیمی و مراحل اسکارن‌زایی در رخداد معدنی سرب-روی قره‌داش (شمال‌باختر زنجان)

مجموعه سنگی موجود در منطقه قره‌داش واحدهای دگرگونی به سن پالئوزوئیک است. کانه‌زایی سرب-روی به‌صورت رگه-رگچه‌های کوارتز- سولفیدی و دانه‌پراکنده درون هاله اسکارنوئیدی موجود در میان‌لایه‌های مرمری رخ داده و طولی حدود 200 متر و پهنایی تا 15 متر دارد. هاله اسکارنوئیدی شامل زیرپهنه‌های گارنت هورنفلس، گارنت پیروکسن هورنفلس، پیروکسن هورنفلس، اپیدوت گارنت پیروکسن هورنفلس، اپیدوت هورنفلس و مرمر می‌باشد. پیریت، کالکوپیریت، گالن، اسفالریت و هماتیت کانه‌های معدنی و گارنت، کلینوپیروکسن، کلسیت، کوارتز، اپیدوت، کلریت و اکتینولیت کانی‌های باطله در رخداد معدنی قره‌داش هستند. گوتیت، مالاکیت و آزوریت در اثر فرایندهای برونزاد تشکیل شده‌اند. ساخت و بافت کانسنگ از نوع دانه‌پراکنده، رگه- رگچه‌ای، بِرشی، جانشینی، بازماندی و پُرکننده فضاهای خالی است. فرایند اسکارن‌زائی در دو مرحله اصلی متاسوماتیک پیشرونده و دگرسانی پسرونده رخ داده است که کانه‌زایی سرب-روی در مرحله پسرونده تشکیل شده است. شواهد بافتی و کانی‌شناسی سنگ‌های زیرپهنه گارنت پیروکسن هورنفلس بیانگر تشکیل همزمان گارنت و کلینوپیروکسن می‌باشد. با توجه به نمودار درجه حرارت- فوگاسیته اکسیژن، این کانی‌ها در محدوده دمایی 550-430 درجه سانتی‌گراد و 26-^10- 23-^10 =ƒo_2 تشکیل شده‌اند. با توجه به مجموعه کانی‌شناسی مرحله پسرونده پیشین (پیریت، کوارتز و کلسیت)، سیال متاسوماتیسم‌کننده در این مرحله احتمالاً حداکثر دارای 6/5 -^10= ƒs_2 بوده است. با توجه به شواهد صحرایی، مجموعه کانی‌شناسی زیرپهنه‌های اسکارنوئیدی، سنگ میزبان مرمری، ساخت و بافت و توالی پاراژنزی، کانه‌زایی سرب و روی در رخداد معدنی قره‌داش از نوع کانسارهای اسکارن کلسیمی سرب-روی است.

geology, mineralization, geochemistry, and skarnization processes in the qaradash pb–zn occurrence (nw zanjan)

the qaradash area is part of the takab–takht-e soleyman–angouran subzone. as part of the sanandaj–sirjan zone, this subzone is chiefly composed of precambrian and paleozoic regional metamorphic rocks (i.e., different types of schists, amphibolite, genesis, and marble) that locally intruded by mesozoic (middle-late triassic) granodiorites (babakhani and ghalamghash, 1996; fonoudi and hariri, 1999). this event mostly caused contact metamorphic aureole, especially in marble units that are locally accompanied by fe (i.e., alamkandi and qinarjeh) and pb–zn (i.e., alamkandi and qozlou) mineralization. several previous studies have characterized the regional and contact metamorphic rocks of the takab area and there are valuable data about thermodynamic conditions of the formation of these rocks (e.g., hajialioghli et al., 2007a, b, 2010; saki, 2010; saki et al., 2011; moazzen et al., 2013; sarkhoshi et al., 2014; bakhshizad and ghorbani, 2016). moreover, some of the fe and pb–zn skarn deposits of this area were studied during the past decades (e.g., qazvinizadeh, 2005; daliran, 2008; fallah karimi, 2011; nouri, 2018; nouri et al., 2017, 2021). the qaradash occurrence is one of the pb–zn mineralization that formed in the contact metamorphic aureole in the takab–takht-e soleyman–angouran subzone. this occurrence is located 105 km northwest of zanjan, near the alamkandi cr mineralization (ahrabian fard et al., 2021a, b). although there are ancient mining activities in the area, however, no detailed studies have been conducted on the skarnoid aureole and pb–zn mineralization of the qaradash occurrence. in this paper, we investigate the geology, mineralogy, structure and texture, geochemistry, and skarnification processes of the qaradash occurrence to constrain the type of mineralization and its geological evolution history. due to the wide exposure of marble units within the regional metamorphic strata of the takab–takht-e soleyman–angouran subzone, the results of this research may have implications for the recognition of similar skarnoid aureole and pb–zn mineralization in this subzone and other parts of the sanandaj–sirjan zone.