بررسی تیپ و ژنز کانه‌زایی فلزات پایه در کانسار زاجکان (طارم سفلی، استان قزوین) با استفاده از داده‌های زمین‌شناسی، زمین‌شیمی و میان‌بارهای سیال

کانه‌زایی در کانسار زاجکان به‌صورت رگه‌های کوارتز سولفیدی درون توالی توف‌های حدواسط و اسیدی رخ داده و به چهار مرحله قابل تفکیک است. مرحله اول کانه‌زایی شامل رگه و رگچه‌های کوارتزی (± فلوریت) دارای پیریت و کالکوپیریت می‌باشد. مرحله دوم کانه‌زایی شامل رگه‌ها و بِرش‌های گرمابی با سیمان کوارتز سولفیدی (گالن، اسفالریت± کالکوپیریت ± پیریت) است. مرحله سوم کانه‌زایی با حضور کوارتز و هماتیت در رگه‌ها و سیمان گرمابی بِرش‌ها مشخص می‌شود. مرحله چهارم شامل رگه و رگچه‌های کوارتز- کلسیتی تاخیری فاقد کانه‌زایی است. دگرسانی گرمابی شامل دگرسانی‌های سیلیسی، آرژیلیک متوسط، کربناتی و پروپلیتیک است. پیریت، کالکوپیریت، گالن و اسفالریت همراه با مقدار اندکی هماتیت، کانه‌های معدنی در زاجکان هستند. کوارتز، فلوریت، سریسیت، کلریت و کلسیت کانی‌های باطله می‌باشند. ساخت و بافت کانسنگ شامل دانه‌‌پراکنده، رگه رگچه‌ای، بِرشی، شانه‌ای، پوسته‌ای، کاکلی، پرمانند، گل‌کلمی و پُرکننده فضای خالی است. الگوی عناصر کمیاب و نادر خاکی به‌‌هنجارشده به کندریت برای نمونه‌های کانه‌دار و سنگ‌های میزبان، مشابه و بیانگر نقش این سنگ‌ها در تامین عناصر کانه‌ساز می‌باشد. مطالعات میانبارهای سیال نشان می‌دهد سیالات مسئول کانه‌زایی در زاجکان یک سیستم h2o-nacl با دمای متوسط (150 تا 295 درجه سانتی‌گراد) و شوری پایین (0.2 تا 7.6 درصد وزنی معادل نمک طعام) است. روند تکامل سیال کانه‌ساز با فرایندهای اختلاط و جوشش سیالات هم‌خوانی دارد. عمق کانه‌زایی بین 480 تا 820 متر زیر سطح آب‌های قدیمی می‌باشد. کانسار زاجکان از نوع کانسارهای اپی‌ترمال سولفیداسیون حدواسط است.

investigation of type and genesis of base metal mineralization in the zajkan deposit (tarom-e-sofla, qazvin province) using geology, geochemistry and fluid inclusions data

the zajkan base metal deposit is located in the tarom-e-sofla part of the qazvin province and is part of the tarom-hashtjin metallogenic belt (thmb). the thmb has been documented as one of the essential epithermal metallogenic belts in iran (ghorbani, 2013; kouhestani et al., 2018) that host numerous epithermal precious and base metal deposits (i.e., golijeh, rashtabad, gulojeh, aqkand, aliabad–khanchy, chodarchay, khalyfehlou, chargar, lubin-zardeh, marshoun, abbasabad, zehabad, and shah ali beiglou; esmaeli et al., 2015; mehrabi et al., 2016; kouhestani et al., 2017, 2018, 2019, 2020; yasami et al., 2017, 2018; khodabandelou et al., 2018; mikaeili et al., 2018; yasami and ghaderi, 2019; mousavi motlagh and ghaderi, 2019; mousavi motlagh et al., 2019; shahbazi et al., 2019; zamanian et al., 2019, 2020).mining at zajkan started around 1970 and continued to the beginning of the 1980s. recent exploration work at the zajkan deposit began in 2017 by roy godaz company, and the deposit is still under exploration. this paper presents detailed geology and mineralization characteristics of the zajkan deposit and geochemical and fluid inclusions data to investigate the ore genesis of the deposit. these results may imply the regional exploration of epithermal deposits in the thmb.2- materials and methodsdetailed fieldwork has been carried out at different scales in the zajkan area. sixty samples were collected from various parts of ore veins, breccias, and host rocks. the samples were prepared for thin section (n=5) and polished-thin (n=42) sections in the university of zanjan, zanjan, iran. in addition, eight representative samples of the mineralized veins and breccias and two samples of the barren and fresh host crystal acidic tuff and andesitic lava units were analyzed for rare and rare earth elements in zarazma analytical laboratories, tehran, iran, using icp–ms.fluid inclusion measurements have been conducted on four doubly polished thick (~150 μm) sections, including crystalline quartz and sphalerite from the first, second, and third stages of ore formation. in addition, microthermometric measurements were performed using a linkam thmsg-600 heating–freezing set attached to a zeiss microscope in the fluid inclusion laboratory of the iranian mineral processing research center, tehran, iran.