مطالعه ویژگیهای ژئوشیمی آلی و کانی‌شناسی بخش شیلی قاعده سازند آسماری در میادین مرکزی فروافتادگی دزفول

سازند آسماری در میادین مرکزی فروافتادگی دزفول دارای سنگ‌شناسی مخلوط کربناته-آواری می‌باشد که بخش زیادی از قاعده این سازند را رسوبات دانه‌ریز شیلی تشکیل می‌دهد. در این مطالعه کانی‌شناسی، پتروگرافی آلی، بلوغ حرارتی و پتانسیل هیدروکربن‌زایی رسوبات شیلی قاعده سازند آسماری در میادین اهواز، مارون و کوپال مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نتایج آنالیز xrd نشان می‌دهد که کانیهای رسی کائولینیت و مخلوط لایه ایلیت-اسمکتیت فراوانترین و پس از آن کلسیت و کوارتز تشیکل دهنده‌های اصلی قاعده سازند آسماری می‌باشند. مشاهدات‌ پتروگرافی آلی مشخص می‌کند که مواد آلی موجود در این بخش بیشتر منشا قاره‌ای داشته و از ذرات ویترینایت، اینرتینایت، پولن و فیتوکلاست چوب و همراهی مقدار کمتری مواد آلی دریایی لپتینایت و مواد آمورف تشکیل شده است. مقدار ماده آلی عمدتا بین 0.2 تا 1.25 درصد وزنی (میانگین 0.75) متغییر بوده و نشاندهنده پتانسیل نفتزایی ضعیف تا نسبتا خوب می‌باشد. شاخص هیدروژن بین (mg hc/g toc) 141 تا 244 تغییر می‌کند که مطابق با کروژن تیپ iii و ii/iii است. چیرگی مواد آلی با منشا قاره‌ای و بالا بودن نسبی شاخص اکسیژن بیانگر رسوبگذاری بخش شیلی قاعده سازند آسماری در شرایط اکسیدان و یا نیمه اکسیدی، مطابق با افت نسبی سطح آب دریا صورت گرفته است. اندازه‌گیری انعکاس ویترینایت (0.45 %ro تا 0.7) و tmax آنالیز راک-ایول (°c 417-444 و میانگین °c431)، برای نمونه‌های مورد مطالعه بلوغ حرارتی مطابق با مرحله نابالغ تا ابتدای پنجره نفتی را نشان می‌دهند.

Organic geochemical characteristics and mineralogy of the Asmari basal shale unit in the central Dezful Embayment

Asmari Formation, comprises mixed carbonate-siliciclastic lithologies in the central Dezful Embayment, with thick shale intervals at the base. In this study mineralogy, organic petrography, thermal maturity and generation potential of the basal shale sediments of the Asmari Formation is investigated in Ahwaz, Marun and Kupal oilfields. Clay mineralogy including kaolinite and mixed layer illite-smectite are the most abundant minerals. Secondary important minerals are calcite and quartz. Microscopic examinations indicate that the organic matter in this unit have mostly originated from continental settings and comprises vitrinite, inertinite, pollen, woody phytoclasts with minor marine liptinite macerals and amorphous materials. TOC contents range from 0.2 to 1.25 wt.% (avg. 0.75 wt%), indicating poor to fair oil generation potential. HI values ranging between 141 to 244 (mg HC/g TOC), is consistent with type III and II/III kerogen. The dominance of terrestrial organic matter (kerogen type III), with relatively high oxygen index indicates that the organic matter was most likely deposited under oxic/suboxic conditions when the relative sea level was low. Vitrinite reflectance (0.45-0.7 %Ro) and Tmax values (417-444 ℃, avg. 432 ℃) suggest that the Asmari basal shale is thermally immature to early mature in the study area.