توزیع و منشا فلزات سنگین در رسوبات ماسه‌ای رودخانه های واقع در حوالی معدن طلای داشکسن، شمال شرق شهرستان قروه

در این تحقیق نقش لیتولوژی و کانه‌زایی در فراوانی عناصر سنگین با منشا طبیعی در رسوبات ماسه‌ای رودخانه‌‌های حوالی معدن طلای داشکسن مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین منظور تعداد 30 نمونه رسوب از عمق 20 سانتیمتری سطح زمین نمونه‌برداری گردید. میزان عناصر fe، ba، zn، cr، pb، cu، as، sb، co و cd در نمونه‌های رسوب ماسه‌ای دانه متوسط و آب‌های سطحی و زیرزمینی اندازه‌گیری گردیده و مقاطع نازک صیقلی از کانی‌های سنگین رسوبات تهیه شده است. بر طبق نتایج این پژوهش، فراوانی کانی‌های سنگین تیره با تمرکز عناصر باریوم، سرب، روی، آرسنیک، آنتیموان، آهن و کادمیوم همبستگی داشته و فلدسپات با عناصر آرسنیک و باریوم مرتبط است. خرده سنگ‌های ولکانیکی با عناصر سرب، روی، آنتیموان، باریوم، آرسنیک و آهن و خرده سنگ‌های دگرگونی با عنصر کروم همبستگی مثبت دارند. کانی هورنبلند با کبالت و کانی بیوتیت با عناصر کبالت، کادمیوم و باریوم همبستگی مثبت نسبتاً پایین نشان می‌دهند. عناصر sb، as، pb و ba دارای غنی‌شدگی فوق العاده زیاد، cd دارای غنی‌شدگی کم و سایر عناصر فقیر شدگی در رسوبات مورد مطالعه نشان می‌دهند. بر اساس شاخص انباشت آلودگی (pli) اکثر نمونه‌ها در رده آلوده قرار می‌گیرند. بر اساس شاخص زمین انباشت (igeo)، رسوبات مورد بررسی نسبت به عناصر as و sb در رده های خیلی آلوده تا شدیداً آلوده و نسبت به بقیه عناصر مورد مطالعه بین رده های غیره آلوده تاکمی آلوده قرار می‌گیرند.

Distribution and provenance of heavy metals in sand sediments of the rivers flowing in surrounding of the Dashkasan gold mine, northeast of the Qorveh city

In this research, the role of lithology and mineralization in the abundance of naturally occurring heavy metals in sand sediments of the rivers flowing surrounding the Dashkasan gold mine located in the northeast of the Qorveh city was evaluated. For this purpose, 30 samples were taken from 20 cm deep underground surface. The concentration of Fe, Ba, Zn, Cr, Pb, Cu, Co, As, Sb and Cd was measured in the medium sand size sediments and surface/groundwater samples. Thin/polish sections were prepared from the heavy mineral content of the sediments. According to results of the study, the amount of opaque heavy minerals is positively correlated with the concentration of Ba, Pb, Zn, As, Sb, Fe and Cd. Feldspar shows significant positive correlation with As and Ba. The volcanic rock fragments are correlated with Pb, Zn, Sb, Ba, As and Fe. There is positive correlation between the metamorphic rock fragment content of the sediments and Cr concenttration. Hornblende and biotite show relatively low positive correlation with Co, Cd and Ba. Sb, As, Pb and Ba have extremely high enrichment in the sediments, Cd is slightly enriched and other elements are depleted. According to the Point Load Index (PLI), most samples are classified as polluted. Based on the Igeo index, As and Sb fall into highly to extremely polluted classes and Cu, Co, Cr, Zn, Fe, Pb, Cd and Ba place between the unpolluted to slightly polluted classes.