ارزیابی پتانسیل و مقادیر واقعی تغذیه درآبخوان مناطق شهری و مکان یابی مناطق مستعد تغذیه مصنوعی با استفاده از gis و ahp (مطالعه موردی: آبخوان شهری ارومیه)

توسعه مناطق شهری تاثیر بسزایی بر روی چرخه آب داشته بطوریکه گسترش سطوح نفوذناپذیر باعث کاهش نفوذ، افزایش رواناب، و تغییر در مقدار و منشا تغذیه آبخوان شده است. هدف از این تحقیق، برآورد تغذیه آبخوان، تعیین مناطق مستعد برای پخش سیلاب‌های شهری جهت تغذیه مصنوعی آبخوان در شهر ارومیه میباشد. برای این منظور ابتدا مدل تغذیه آبخوان و نقشه های پتانسیل تغذیه و تغذیه واقعی تهیه و سپس بر اساس معیار های تاثیر گذار، نقشه نهایی مناطق مستعد پخش سیلاب شهری در جهت تغذیه آبخوان تهیه گردید. نتایج نشان می‌دهد که پتانسیل تغذیه آبخوان به دلیل افزایش سطوح نفوذناپذیر کاهش‌یافته و تغذیه از طریق نشت از شبکه آب شرب ، چاه‌های جذبی و آب برگشتی آبیاری بیشترین سهم تغذیه آبخوان را دارد. مقدار تغذیه واقعی با توجه به کاربری‌های مختلف، بین 0 تا 28 و پتانسیل تغذیه بین 4 تا 262 میلی متر در سال تغییر می نماید. مهمترین فاکتورهای موثر بر مکانیابی پخش سیلاب های شهری کاربری اراضی، تاثیر زون غیراشباع و شبکه زهکشی بوده و مناطق مناسب برای تغذیه ، اراضی بایر و کشاورزی با شیب کمتر از 5 درصد، مناطقی با ضخامت زیاد زون غیر اشباع با رسوبات دانه درشت و نفوذپذیر درحاشیه شهر می باشند.

The potential and actual urban aquifer recharge and site selection for artificial recharge using GIS and AHP methods (Case Study: Urmia urban aquifer)

Development of urban areas has a significant impact on the natural water cycle. Expansion of impermeable surfaces caused reduce infiltration, increase runoff volume and changes in the amount and source of aquifer recharge. The purpose of this study was to present the aquifer recharge model to determine suitable areas for urban runoff dispersal with artificial aquifer recharge approach in Urmia city. To this purpose, first groundwater recharge model was implemented. Afterwards, the potential and actual recharge map was estimated. Also, the suitable areas map for urban storm water spreading for groundwater recharge was proposed. The result shows that due to the expansion of urban areas and the increment of impermeable surfaces, the potential of direct aquifer recharge has decreased. The most aquifer recharge is through leakage from urban drinking water network, sewage wells and irrigated water returns. The actual recharge has changed according to different land use and it was between 028 mm/y. The greatest potential recharge was related to, bare land, open spaces, parks and agricultural land and various between 4262 mm/y. The results indicated that in the study area, land use, impact of aeration zone and drainage net are the most important factors that affects site selection for flood spreading. Barren and agricultural land with a slop of less than 5%, areas with high thickness of aeration zone, coarse sediment and high permeable in suburban area are suitable site for groundwater artificial recharge.