بررسی مس رگه ای شورک و زون گوسان همراه (شمال غرب بیرجند) بر اساس دگرسانی، کانی سازی، زمین شیمی و سیالات درگیر

محدوده شورک بخشی از پهنه آتشفشانی-نفوذی در بلوک لوت، شمال‌غرب‌ شهر بیرجند است. طی پی‌جویی اولیه در این منطقه توسط پردازش داده‌های ماهواره‌ای آستر به روش نقشه برداری زوایای طیفی، دگرسانی‌های پروپلیتیک، آرژیلیک و اکسیدهای آهن بارزسازی شدند. این گستره‌ شامل برونزدهایی از سنگ‌های آتشفشانی (با ترکیب آندزیتی تا ریولیتی) بوده که واحد‌های نیمه‌عمیق و عمیق با ترکیب گابرویی تا دیوریتی در آنها نفوذ نموده‌اند. کانی‌سازی رگه‌ای در دو مرحله شکل گرفته که شامل، 1. کوارتز-پیریت-کالکوسیت-کالکوپیریت-بورنیت±فاهلور±اسفالریت همراه با دگرسانی آرژیلیکی سیلیسی و 2. کوارتزکالکوسیتگالن±اسفالریت همراه با دگرسانی سیلیسیکربناتی می‌باشد. مطالعه سیالات درگیر اولیه در بلورهای کوارتز همزمان با مرحله اول و دوم کانی‌سازی رگه‌ای، متوسط دمای همگن شدن به ترتیب 267 و 215 درجه سانتی‌گراد را نشان می‌دهند. بر پایه مطالعات سرمایش، میانگین دمای ذوب آخرین قطعه یخ (tfmice) در این دو مرحله به ترتیب برابر با 19.4 و 11.1 درصد وزنی نمک طعام است. اختلاط، رقیق شدگی توسط آب‌های جوی و جوشش طی تحول سیالات گرمابی و شکلگیری رگه‌ها موثر بوده است. بر پایه شواهدی چون کنترل ساختاری کانی‌سازی، نوع دگرسانی، کانی‌شناسی ساده ذخیره و داده‌های دماسنجی، کانسار شورک مشابه کانسارهای اپی‌ترمال می‌باشد. حضور متعدد رگه‌های اپی‌ترمال مس در مقیاس وسیع نشان دهنده پتانسیل اقتصادی بالای این محدوده می‌باشد.

Investigation of cu vein of the Shurk and associated gossan zone (North West of Birjand) based on alteration, mineralization, geochemistry and fluid inclusion

The Shurk area located in the west of Birjand city is a part of the Lut Block volcanicplutonic belt. Preliminary prospecting in the area using ASTER satellite data processing in method of spectral angle mapper enhanced propylitic, argillic alteration and iron oxides. The area comprises outcrops of Eocene volcanics, which was intruded by subvolcanic intrusions with gabbro to diorite composition. The vein mineralization was formed in two stages, including: 1) quartzpyritechalcocitechalcopyritebornitefahloresphalerite that are associated with argillicsilicified alteration and 2) quartzchalcocitesphalerite accompained with silicifiedcarbonate alteration. Primary fluid inclusions of quartz in paragnesis with minealization in the first and second stages of vein mineralization, have an average of homogenization temperatures 267°C and 215 °C respectively. Based on freezing studies, the average of final ice melting temperature (Tfmice) equals to 19.4 and 11.1 wt.% NaCl respectively. Mixing, dilution with meteoric water and boiling have been effective during the evolution of hydrothermal fluids and the formation of orebearing veins. Based on evidences such as structural control of mineralization, the type of alteration, simple mineralogy of ore and thermometric data, the Shurk deposit is similar to those of epithermal deposits. The presence of numerous Cu veins on a large scale indicates significant economic potential of area.