مطالعه هیستومورفومتری مخ و مخچه در ماهی کپور نقره‌ای

ماهی کپور نقره‌ای (hypophthalmichthys molitrix) از ماهی‌های گرما‌دوست است که بومی چین و شرق سیبری می‌باشد. به‌طورکلی مغز ماهیان مانند مغز مهره‌داران دیگر در ابتدای تشکیل، شامل مغز قدامی یا پروسن سفالون(prosencephalon) ، مغزمیانی یا مزن سفالون(mesencephalon)  و مغز‌خلفی یا رومبن سفالون(rhombencephalon)  می‌باشد و سپس تمایز حاصل می‌کند. هدف از مطالعه حاضر بررسی هیستومورفومتری مخ و مخچه در ماهی کپور نقره‌ای بود. به همین منظور تعداد 10 عدد ماهی کپور نقره‌ای بالغ، سالم، هم‌وزن و بدون هیچ عارضه قبلی از استخرهای پرورشی به‌صورت زنده صید نموده و بعد از مرگ کامل ماهی‌ها، سرها جدا شد. سپس مغز آن‌ها با دقت از حفره جمجمه بیرون آورده و در داخل مایع فرمالین 10 درصد منتقل شد. در آزمایشگاه هر مغز ازنظر ابعاد به‌وسیله کولیس و ازنظر وزن با ترازوی دیجیتال اندازه‌گیری شد. نمونه‌های حاصله به روش هماتوکسین ائوزین (h & e) رنگ‌آمیزی شده و توسط میکروسکوپ نوری ارزیابی شد. نتایج حاصل از بررسی‌ها نشان داد که میانگین وزن مغز در ماهی کپور نقره‌ای 0.628 گرم می‌باشد. پنج ناحیه اصلی در مغز این‌گونه از ماهی به‌خوبی قابل‌تشخیص بود که عبارت بودند از مغز جلویی، مغز رابط، مغزمیانی، مغز کوچک و بصل‌النخاع. در ماهی کپور نقره‌ای متن سفالون (metencephalon) واجد دو بخش عمده است: والوولاسربلی (valvala cerebelli) و کورپوس‌سربلی (corpus cerebelli). اعصاب مغزی در کپور نقره‌ای شامل عصب بویایی، بینایی، حرکتی مشترک چشم، اشتیاقی، سه رشته، حرکتی خارجی چشم، چهره‌ای، شنوایی، زبانی حلقی و واگ می‌باشد. نتایج به‌صورت کلی نشان داد ساختارهای مختلف مغزی در این‌گونه از ماهی کاملاً توسعه‌یافته و به‌طور کامل قابل‌تشخیص است.