واکاوی اثر نااطمینانی قیمت دارائی‌های مالی و حقیقی بر رشد اقتصادی در ایران

بسیاری از اقتصاددانان توسعه معتقد هستند که فضای نااطمینانی ایجاد شده در قیمت‌ دارایی‌های مالی و حقیقی سبب تغییر در اندازه رشد اقتصادی می‌شود. لذا واکاوی تجربی این مساله که آیا قیمت دارایی‌ها به عنوان یک شاخص مهم اقتصادکلان منجر به شکل‌گیری مانع در مسیر رشد می‌شود یا خیر امری ضروری به نظر می‌رسد. مطالعه حاضر در صدد ارزیابی اثر نااطمینانی قیمت دارایی‌های مالی و حقیقی بر رشد اقتصادی در ایران است. بدین منظور پس از کنترل مساله مانایی متغیرها در الگو در گام بعد برای شناسایی وجود ناهمسانی واریانس شرطی در متغیرها ابتدا اطلاعات مربوط به مرتبه arma متغیرهای مورد نظر در الگو استخراج گردید. در مرحله بعد برای بررسی وجود‌ ناهمسانی ‌واریانس در متغیرهای مورد نظر از آزمون‌ arch استفاده شد. نتایج نشان داد که فرضیه صفر این آزمون مبنی بر عدم وجود اثر arch با فاصله اطمینان 95 درصد رد می‌شود در نتیجه با استفاده از مدل ناهمسانی واریانس شرطی‌garch مرتبه نااطمینانی متغیرها و سطح معناداری آن‌ها بدست آمد. در نهایت با کمک سری‌ زمانی سال‌های 1396-1344 و با بهره‌گیری از روش اقتصادسنجی خود رگرسیونی با وقفه‌های گسترده ardl به آزمون تجربی رابطه بین این میزان نااطمینانی با رشد اقتصادی پرداخته شد. نتایج تخمین مدل نشان داد که تاثیر ناطمینانی در نرخ ارز، نرخ بهره و قیمت طلا بر رشد اقتصادی منفی و تاثیر نااطمینانی در قیمت نفت و قیمت مسکن بر آن مثبت است. از آن‌جا که در اغلب موارد منشا نااطمینانی در قیمت دارایی‌ها از آثار جانبی سیاست‌های اقتصادی دولت‌ها و بانک مرکزی در کشورهای در حال توسعه می‌باشد، بنابراین دولت‌ها می‌توانند با کاستن از این نااطمینانی‌ها، بر حجم رشد اقتصادی اثرگذار باشند.