بررسی تاثیر رابطه ی معلم-شاگرد در درس تربیت بدنی بر سرزندگی تحصیلی دانش آموزان

یکی از توانمندی های اثرگذار در تعلیم و تربیت که از آن به عنوان راهبردهای مقابله با مسائل و چالش های تحصیلی یاد می شود، سرزندگی تحصیلی است. سرزندگی تحصیلی به توانایی دانش آموزان برای موفقیت در برخورد با موانع و چالش های تحصیلی اطلاق شده و تا حد زیادی درگرو فرایند تعاملات بین فردی معلمان و دانش آموزان می باشد. همچنین سرزندگی تحصیلی از شاخص های مهمی است که بر تربیت و یادگیری ثمربخش و موفقیت آمیز فرد تاثیر گذاشته و به تبع آن شایستگی ها، توانایی ها و پیشرفت های علمی را به بار می نشاند. هدف کلی این پژوهش بررسی تاثیر مولفه های رابطه ی معلم-شاگرد (ارتباط، حمایت، خودبیگانگی) بر سرزندگی تحصیلی دانش آموزان دوره ی متوسطه ی دوم شهرستان نجف آباد بوده است. تحقیق حاضر توصیفی و از نوع پیمایشی و کاربردی بوده و داده ها با استفاده از پرسشنامه های استاندارد رابطه ی معلم-شاگرد مورای و زوویچ(2010) و سرزندگی تحصیلی مارتین و مارش(2006)گردآوری شدند. جامعه ی آماری تحقیق شامل دانش آموزان دوره ی متوسطه ی دوم شهرستان نجف آباد (10980 n=) بوده که بر اساس جدول مورگان، به صورت خوشه ای تعداد 373 نفر به عنوان نمونه ی آماری تحقیق، به طور تصادفی انتخاب شدند. روایی پرسشنامه ها با استفاده از نظر متخصصان روانشناسی تایید و پایایی پرسشنامه ها بر اساس آلفای کرونباخ به ترتیب برای پرسشنامه های رابطه معلم-شاگرد و سرزندگی تحصیلی، 82/0 و 85/0 برآورد گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارspss 18 و amos 18 استفاده گردید. تجزیه تحلیل داده ها نشان داد که مولفه های رابطه ی معلم-شاگرد دارای تاثیر مثبت و معناداری بر سرزندگی تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه ی دوم دارد. همچنین ضریب مسیر مربوط به تاثیر متغیرهای ارتباط، حمایت، خودبیگانگی بر متغیر وابسته سرزندگی تحصیلی در دبیرستان های شهرستان نجف آباد در سطح معناداری (p< 0.001) به ترتیب عبارت بودند از (381/0، 292/0، 309/0). یکی از توانمندی هایی که نقش مهمی در سازگاری تحصیلی دانش آموزان دارد، سرزندگی تحصیلی است. دانش آموزان سرزنده انگیزش تحصیلی قویتری دارند و خودکارآمدی بیشتری احساس می کنند. از طرفی آن ها به طور موفقیت آمیزی با چالش های تحصیلی مانند فشار امتحان و تکالیف دشوار مقابله می کنند. بنابراین با توجه به اهمیت سرزندگی تحصیلی به عنوان یک عامل مهم در رسیدن به اهداف آموزشی و همچنین تاثیر تعامل معلم-شاگرد بر متغیر سرزندگی تحصیلی، معلمین می بایست با تقویت رابطه ی خود با دانش آموزان زمینه را برای سرزندگی تحصیلی آن ها و در نهایت عملکرد بهترشان فراهم سازند.