عوامل چالش‌زای ارتقاء کیفیت آموزش عربی از نگاه دبیران عربی و دانش‌آموزان متوسطه (مطالعه موردی دوره اول متوسطه مدرسه دخترانه در شهر شاهرود)

هدف از این پژوهش، کمک به ارتقاء کیفیت آموزش زبان عربی در نظام آموزشی، از راه بررسی و معرفی عوامل چالش‌زای مهم آموزش زبان عربی است. در این تحقیق تلاش شده است تا از نظرات دبیران محترم عربی به عنوان متخصصان آموزش و مهم‌ترین افراد دخیل در میزان موفقیت آموزش و یادگیری زبان عربی استفاده بهینه به عمل آید. شواهد و تحقیقات علمی، چالش‌های موجود در نظام آموزشی در حیطه عناصر برنامه درسی آموزش عربی، عوامل تعدیل‌کننده یادگیری زبان خارجی (شامل موانع، مزیت‌ها و عوامل تسهیل)، پیامدها (مثبت و منفی)، ویژگی‌های زمینه‌ای (تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، ساختاری) مورد مطالعه و بررسی و نتیجه‌گیری قرار می گیرد. برای اعتبار سنجی داده‌های به دست آمده دو نمونه پرسش‌نامۀ محقق ساخته، در اختیار جامعه آماری 200 نفری قرار گرفته است. نتیجه پژوهش نشان می دهد که کتاب‌های درسی زبان عربی در ایران تنها بر اساس مهارت‌های خواندن و ترجمه، تالیف شده‌اند. لذا هدف از یادگیری زبان عربی باید افزایش مهارت مکالمه باشد تا بتوان از طریق آن به مهارت ارتباط دست یافت. همچنین تحلیل نظرخواهی از دبیران نشان می‌دهد که باور و نظر معلمان در رابطه با آموزش زبان عربی به جهت عوامل بیرونی (از قبیل امکانات نامناسب، عوامل فرهنگی خانواده و دانش‌آموزان، عدم هماهنگی در برنامه درسی و محتوای کتاب‌ها) و عوامل مادی و معنوی (از قبیل انگیزه) متفاوت از عملکرد آنها در کلاس درس می‌باشد. لذا با ایجاد هماهنگی و همسویی مطلوب برنامه درسی و چهار عنصر «هدف»، «محتوای کتب درسی»، «ارزشیابی» و «زمان» در جهت تقویت توان ارتباطی دانش‌آموزان، می‌توان به تغییر فرهنگ آموزشی تاثیرگذار بر عناصر دیگر برنامه درسی امیدوار بود.