طراحی و ارزیابی عوامل موثر بر استقرار فرهنگ کیفیت (qc) در دانشگاه (مطالعه موردی: دانشگاه فرهنگیان)

بر اساس پژوهش‌های پیشین، فرهنگ کیفیت به عنوان فرهنگ سازمانی غالب و خاص دانشگاهی در نظر گرفته شده است که با ارزش‌های مشترک و تعهد نسبت به کیفیت توسط عوامل دانشگاهی معنا پیدا می‌کند. هدف پژوهش حاضر، طراحی و ارزیابی عوامل اثرگذار بر استقرار فرهنگ کیفیت در دانشگاه فرهنگیان بوده است. روش پژوهش آمیخته -اکتشافی دو مرحله‌ای (کیفی- کمی) بود. در بخشِ کیفی، با بهره گیری از روش مصاحبه نیمه ساختاریافته 23 نفر از افراد خبرۀ دانشگاهی و موضوعی به شیوۀ هدفمند از مراکز آموزشی و پژوهشی در سال 1397 مورد مصاحبه قرار گرفتند. در ادامه و در بخش کمّی تعداد 462 نفر عضو هیات علمی و غیرهیات علمی به صورت نمونه‌گیری خوشه‏ای چندمرحله ای انتخاب و به پرسشنامه ها پاسخ دادند. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه فرهنگ کیفیت مورد تایید متخصصان قرار گرفته است، همچنین به لحاظ پایایی از روش همسانی درونی با استفاده از آلفای کرونباخ به منظور محاسبه تجانس درونی استفاده شد که بیانگر بالا بودن پایایی ابعاد و مولفه ها بر اساس تعداد عامل های استخراج شده از تحلیل عاملی مورد تایید قرار گرفت. یافته‏های حاصل از تحلیل عاملی تائیدی مرتبه اول و دوم نشان داد که فرهنگ کیفیت از عوامل؛ عناصر ساختاری/ مدیریتی، عناصر فرهنگی/ روان شناختی، رهبری، ارتباطات، اعتماد، تعهد و مسئولیت پذیری، مشارکت، توانمندسازها، اصلاح زیرساخت‌ها، نتایج و پیامدهای فرهنگ کیفیت، تشکیل شده است و الگوی بومی آن برای استقرار در دانشگاه فرهنگیان دارای روایی سازه مناسبی است. در نتیجه، می‌توان گفت که مدل ساختاری مورد بررسی از کیفیت مناسبی برخوردار است و مقادیر مشاهده شده خوب بازسازی شده‌اند و مدل توانایی پیش بینی مطلوبی دارد.

modelling and evaluation of factors influencing the establishment of a quality culture (qc) at farhangiyan university

based on previous research, quality culture is considered as a dominant and specific organizational culture of the university defined by shared values and university representatives’ commitment to quality. the purpose of the current study was to model and evaluate the factors that influence the establishment of a quality culture at farhangian university. the research method was mixed-exploratory and two-stage (qualitative-quantitative). in the qualitative part, 23 academic and professional experts from education and research centers in 2017 were interviewed specifically using the semi-structured interview method. for the quantitative part, 462 faculty and non-academic members were selected by multistage cluster sampling and answered the questionnaires. the formal and content validity of the quality culture questionnaire was confirmed by experts. also, in terms of reliability, the internal consistency method using cronbach’s alpha was used to calculate the internal consistency, which indicates the high reliability of the dimensions and components based on the number of factors. the values extracted from the factor analysis were confirmed. the results of the first and second confirmatory factor analysis showed that the quality culture consists of the following factors: &structural / management elements&, &cultural / psychological elements&, &leadership&, &communication&, &trust&, &commitment and accountability&, &partnership&, &empowerment&, &infrastructure correction&, and &quality culture’s consequences&. the indigenous model for the establishment of farhangiyan university has a well-founded structural validity. therefore, it can be said that the structural model of the study is of good quality and the observed values are well recovered and the model has good predictive power.