ارائه الگوی حسابرسی رعایت زیست محیطی جهت نظارت بر دستگاه های اجرایی کشور

زمینه و هدف: حسابرسی محیط زیست به ابزار مهمی برای حفظ و دستیابی به استانداردهای کنترل آلودگی محیط زیست تبدیل شده است. نبود الگویی برای حسابرسی رعایت زیست محیطی به منظور نظارت دیوان محاسبات کشور بر دستگاه های اجرایی کشور یکی از چالشهای اجرایی نشدن سابرسی رعایت زیست محیطی است؛ لذا ارائه الگوی حسابرسی رعایت زیست محیطی به منظور نظارت بر دستگا ه های اجرایی هدف این پژوهش است.روش: در این پژوهش ابتدا شاخصهای اولیه براساس مطالعه ادبیات تحقیق و روش آماری تحلیل محتوای کیفی شناسایی شد. سپس در سال 1400 با مصاحبه با 35 نفر حسابرسان دیوان محاسبات کشور به عنوان خبره، که باروش قضاوتی گلوله برفی انتخاب شدند و با روش آماری دلفی شاخصهای اولیه شناسایی شده، نهایی شد. سپس با استفاده از پرسشنامه و روش شناسی تحلیلی نوین الگوسازی ساختاری تفسیری و به وسیله نرم افزارهای متلب و اکسل روابط شاخصها تعیین، و یکپارچه تحلیل و گراف ism رسم گردید. در نهایت با استفاده از تحلیل micmac قدرت نفوذ و وابستگی شاخصهای شناسایی شده مورد ارزیابی قرار گرفت و الگوی نهایی ترسیم شد. روایی به صورت محتوایی و پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده است. یافته ها: الگوی حسابرسی رعایت زیست محیطی به منظور نظارت بر دستگاه های اجرایی کشور دارای شاخصهای قوانین و مقررات ملی، قوانین و مقررات فرا ملی، موافقتنامه های بین المللی، قراردادها و سیاستها و خط مشی ها می است.نتیجه گیری: شاخصهای قوانین و مقررات ملی و فرا ملی با قدرت نفوذ زیاد و وابستگی کم به عنوان شاخصهای مستقل و تاثیرگذار در الگو است. شاخص سیاستها و خط مشی ها با قدرت نفوذ و وابستگی فراوان به عنوان شاخص پیوندی شناسایی و شاخصهای موافقتنامه های بین المللی و قراردادها با قدرت نفوذ کم و وابستگی زیاد به عنوان شاخصهای وابسته کمترین تاثیر را بر الگو دارد.

provide an audit model of environmental compliance to monitor the executive organs of the country

background and aim: environmental auditing has become an important tool for maintaining and achieving environmental pollution control standards. lack of a model for environmental compliance auditing in order to inspection of the supreme audit court of iran over the executive organs is one of the challenges of not implementing the environmental compliance auditing; therefore, the purpose of this study is to provide an audit model for environmental compliance in order to inspect the executive organs.method: in this study, first, the initial indicators were identified based on the study of research literature and statistical method of qualitative content analysis. then, in the fall of 2021, by interviewing 35 auditors of the iran’s supreme audit court as experts, who were selected by the snowball judgment method and by the delphi statistical method the initial indicators were identified and finalized. then, using a modern questionnaire and modern analytical methodology, structuralinterpretive modeling and by matlab and excel softwares, the relationships of the indicators were determined, analyzed and ism graph were drawn. finally, using micmac analysis, the influence power and dependence of the identified indicators were evaluated and the final pattern was drawn. validity in content and reliability using cronbach’s alpha coefficient was calculated.findings: the environmental compliance audit model for inspecting the executive organs of iran has indicators for national laws and regulations, transnational laws and regulations, international agreements, contracts, policies and guidelines.conclusion: indices of national and transnational laws and regulations with high influence and low dependence are independent and effective indicators in the model. indices of policies with high power of influence and dependence as a link index, and indicators of international agreements and contracts with low power of influence and high dependence as dependent indicators have the least impact on the model.