بررسی روابط بین مولفه‌های نظارت، بازرسی و انضباط مالی شرکتهای دولتی

زمینه و هدف: رویدادهای جهانی ماه‌های اخیر، همچون بیماری همه‌گیر کوید 19، فشارهایی را بر بودجه عمومی ایجاد کرده که درک و اندازه‌گیری آن را از قبل دشوار‌تر کرده است. از طرفی سهم وسیع شرکتهای دولتی از بودجه عمومی و ضرورت نظارت و بازرسی مستمر آنها در سیاستگذاریهای اقتصادی کشور، باعث شده است انضباط مالی شرکتهای دولتی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد و نیاز به پژوهشهای کاربردی در این زمینه بیشتر احساس شود. در همین راستا هدف اصلی پژوهش، بررسی روابط مولفه‌های نظارت، بازرسی و انضباط مالی شرکتهای دولتی است.روش: این مطالعه از نوع پژوهشهای کمی و با استفاده از پرسشنامه مقایسات زوجی و روش دیمتل به عنوان یکی از شیوه‌های تصمیم‌گیری چند ‌‌معیاره برای تعیین میزان اثرگذاری و اثرپذیری میان مولفه‌ها انجام شده است. خبرگان این پژوهش 12 نفر از خبرگان مسائل مالی و کنترلی شرکتهای دولتی هستند که با روش نمونه‌گیری گلوله‌ برفی انتخاب شده‌اند. ابزار این پژوهش، پرسشنامه محقق ‌ساخته، و روایی و پایایی نتایج آن با روشهای cvr و آزمون دوباره توسط خبرگان تایید شده است.یافته‌ها: نتایج این پژوهش بیانگر اثرگذاری بسیار مولفه‌های نظارت مستمر، بازرسی بیرونی و بازرسی زیردستان و بالادستان و اثرپذیری فراوان هر سه مولفه انضباط مالی قبل از خرج، انضباط مالی هنگام خرج و انضباط مالی بعد از خرج است.نتیجه‌گیری: این پژوهش با رویکردی متفاوت نسبت به ادبیات موضوع با تمرکز بر وجوه تمایز دو مفهوم نظارت و بازرسی، علاوه بر توسعه ادبیات حسابداری بخش عمو‌می ‌برای انضباط مالی، الگوی روابط مولفه‌های پژوهش را نیز برای نظارت و بازرسی بهتر مشخص کرده است.

Investigating the relationships of components of supervision, inspection and financial discipline of governmental companies

Background and Aim: The global events of recent months, such as the pandemic of COVID19, have placed pressures on the public budget that have made it even more difficult to understand and measure. On the other hand, the large share of governmental companies in the public budget and the need for continuous supervision and inspection on them in the Iran’s economic policies, has put more focus on the financial discipline of governmental companies and the need for applied research in this field. In this regard, the main purpose of this study is to investigate the relationship between the components of supervision, inspection and financial discipline of governmentalcompanies.Method: This study is a quantitative and has been done using paired comparison questionnaire and Demetel method as one of the multicriteria decisionmaking methods to determine the effectiveness and affectedness of the components. The experts of this study are 12 experts on financial and monitoring issues of governmental companies who have been selected by snowball sampling method. The instrument of this research is a researchermade questionnaire, and the validity and reliability of its results have been confirmed by CVR and retest methods and approved by experts.Results: The results of this study indicate the effectiveness of the components, continuous supervision, external inspection and inspection of subordinates and superiors and the high affectedness of all three components, financial discipline before spending, financial discipline at spending and financial discipline afterspending.Conclusion: This study has a different approach compared to other literatures that previously focused on the distinction between the two concepts of supervision and inspection. Hence, in addition to the developing of public sector accounting literature for financial discipline, has also identified the pattern of research components forbetter supervision and inspection.