طراحی الگوی شایستگی مدیران ارشد (هیات مدیره) شرکتهای دولتی

مقدمه: شایستگی مدیران بویژه در سطوح ارشد، زمینه ساز موفقیت شرکتها و توسعه کشور است. حاکمیت شرکتی نیز به عنوان مجموعه‌ای از اصول، الزامات و فرایندها برای نظارت و راهبری شرکت توسط مراجع ذی ربط به شرکتهای دولتی ابلاغ شده است و مجری آن، مدیران ارشد (اعضای هیات مدیره) هستند؛ لذا طراحی الگوی شایستگی مدیران ارشد با توجه به نقش آنان در اجرای مطلوب حاکمیت شرکتی هدف این پژوهش است.روش: این پژوهش از نظر هدف، توسعه‌ای و از لحاظ نوع داده و روش تحلیل آن، آمیخته (کیفی کمی) است. در بخش کیفی با مطالعه پیشینه و مبانی نظری، ابعاد شایستگی و ابعاد و مولفه‌های حاکمیت شرکتی شناسایی شد. با یازده نفر از اعضای هیات مدیره شرکتهای دولتی در حوزه‌های مختلف تولیدی، خدماتی و سرمایه‌گذاری و خبرگان دانشگاهی منتخب، مصاحبه و با روش تحلیل مضمون، مضمونها در سه سطح پایه، سازماندهنده و فراگیر مشخص شد. در بخش کمی با الگوسازی ساختاریتفسیری، سطح‌بندی و تعیین روابط مولفه‌ها و ابعاد الگو انجام شد.یافته‌ها: یافته‌های بخش کیفی با تلفیق مطالعات نظری و تحلیل مضمون مصاحبه‌ها، 55 مضمون پایه (شاخص)، یازده مضمون سازماندهنده (مولفه) و سه مضمون فراگیر (بعد) به دست آمد. ابعاد الگو شامل دانشها، مهارتها و منش است. نتیجه‌گیری: بر اساس نتیجه تحلیل کمی پژوهش، مولفه‌های اصلی الگوی شایستگی در چهار سطح طبقه‌بندی می‌شود. مولفه‌های بعد منش (شامل فضایل اخلاقی، ویژگیهای فردی و ارزشها) موثرترین عوامل الگو و هادی دیگر مولفه‌ها است. تمام مولفه‌های اصلی، تاثیرگذاری و تاثیرپذیری همزمان بر یکدیگر دارد. خروجی پژوهش به طراحی الگوی شایستگی مدیران ارشد شرکتهای دولتی با رویکرد حاکمیت شرکتی منجر شد.

Designing a competency model for senior managers (board of directors) of governmental companies

Introduction: The competence of managers, especially at senior levels, is the basis for the success of companies and the development of the country. Corporate governance as a set of principles, requirements and processes for monitoring and governing the company has been notified to the governmental companies by the relevant authorities and its executors are senior managers (members of the board of directors); Therefore, designing the competency model of senior managers according to their role in the optimal implementation of corporate governance is the goal of this research.Method: This research is developmental in terms of purpose and mixed (qualitativequantitative) in terms of data type and method of analysis. In the qualitative section, by studying the background and theoretical foundations, the dimensions of competence and the components of corporate governance were identified. Eleven members of the board of directors of governmental companies in various fields of production, services and investment, and selected academic experts were interviewed, and by content analysis method, the themes were identified at three levels: basic, organizer, and comprehensive. In the quantitative part, structuralinterpretive modeling, leveling and determining the relationships of the components and dimensions of the model were performed.Results: The findings of the qualitative section were obtained by combining theoretical studies and content analysis of interviews, 55 basic themes (index), eleven organizer themes (component) and three comprehensive themes (dimension). The dimensions of the model include knowledge, skills and character. Conclusion: Based on the results of quantitative analysis of the research, the main components of the competency model are classified into four levels. Dimensions of character (including moral virtues, personal characteristics and values) are the most effective role models and guider of other components. All the main components have twoway influence on each other. The output of the study led to the design of a competency model for senior managers of governmental companies with a corporate governance approach.