موافقان و مخالفان عالم ذرّ در فرهنگ شیعه (همراه با نقد اجمالی دیدگاه مخالفان)

در اینکه پیش از قدم نهادن انسان در دنیا‌، عوالمی بر او سپری شده است یا نه، در میان عالمان شیعه اختلاف نظر وجود دارد. برخی از علمای بزرگ شیعه با استناد به آیات قرآن و روایات بسیاری که در این موضوع وارد شده است وجود چنین عالمی را مسلّم می دانند؛ امّا برخی نیز به دلیل پاره ای ابهامات و شبهات، وجود عالم یا عوالمی پیش از دنیا را انکار کرده‌اند. موافقان، ادلّه و شواهدی در قرآن و روایات، اقامه می‌نمایند و بر همین اساس، بسیاری از محدّثان و متکلّمانی که پایبندی بیشتری به متون دینی دارند به وجود عالم یا عوالمی پیش از عالم دنیا معتقدند؛ امّا در مقابل، برخی اندیشمندان نیز با اوّلویت دادن به اندیشه و فهم خویش نسبت به متون دینی و به دلیل پاره ای شبهات، وجود عالم ذرّ را انکار کرده اند. این پژوهش ضمن بیان آراء موافقان و مخالفان، به نقد اجمالی دیدگاه مخالفان نیز می پردازد.