واکاوی فراگرد بازتولید فرهنگ یادگیری در جامعه و سازمان ایرانی با تکیه بر آموزه های دانش ممتیک مطالعه موردی: نشانه هایی از زبانزدهای پس ران

فرهنگ ضمن این که زیرساخت توسعه است خود محصول علل و عواملی دیگر است و شکل گیری آن در یک فرآگرد اجتماعی ویژه محقق میشود. از جمله عوامل شکل دهنده فرهنگ مختصات سرزمینی است و یکی از عمیقترین و تاثیرگذارترین مولفه های هر سرزمین، زبان و ادبیات اوست. محدوده مورد نظر این مقاله ادبیات کلاسیک نیست بلکه آن دسته از محصولات ادبی است که در زبان عامه (فولکلور) رایج بوده و برآمده از باورها و رفتارهای قابل پیشبینی بوده و از آن برای بیان افکار، نظرات و توجیه و استدلال کلامی در زندگی روزمره و عادی بهره میگیرند. برخی صاحبنطران اینگونه مولفههای فرهنگساز را مم نامگذاری کرده و ممها را متناظر با ژنها مفهوم سازی مینمایند. از نظر ایشان ممها ذخائر الگویی ما هستند که کپی میشوند، ترجمه میشوند، به هنجارهای اجتماعی تبدیل شده و خود را تکرار میکنند. ماهیت مم مانند ژن اطلاعاتی است (مم یک تراشه سرشار از اطلاعات است) و هنجارها و رفتارهای معمول در یک فرهنگ و یک اجتماع یا یک سازمان، بر اساس این اطلاعات ساخته میشود (فراستخواه، 1394). در این مقاله مجموعهای از زیرساختهای ضروری برای توسعه از جمله پیشگامی، روحیه یادگیرندگی، کار جمعی، نقادی، نوآوری و ... بازشناسی و در کنار آن تعدادی از زبانزدهای رایج در زبان عامه(فولکلور) که مخرب فرهنگ بوده و سدی در باربر توسعه یادگیری هستند نیز شناسایی شدهاند و ادعای مقاله آن است که این گونه زبانزدها به عنوان خطوط برنامه در سیستم عامل مردمان سرزمین ایران نشستهاند و به عنوان سدی در مقابل رفتارهای توسعهگرا که بایستی از معبر یادگیری بگذرند کارکرد دارند و رهیافت مقاله حاضر آن است که بایستی برای توسعه کشور از زیرساختهای فرهنگی آغاز کرد و در این رهگذر بایستی فرهنگ یادگیری را نهادینه سازی نمود و در این رهگذر باید که ژنهای فرهنگساز را شناسایی و از طریق رسانههای موثر، تریبونهای ملی، کتابهای درسی، داستانها و روایتهای مثبت، فرصتهای آموزشی، بهبود قوانین و سازوکارهای پیشران و ... بازتولید کرد تا ژنهای مثبت و سازنده تکثیر شوند و به حیات خود ادامه دهند و به تدریج به عنوان روایتهای جایگزین، جای کمتری برای ژنهای معیوب و مخرب بماند.