ژئوشیمی سنگ‌های آذرین شمال غرب ایران به عنوان شاهدی بر بازشدگی پالئوتتیس در اردویسین سیلورین

سنگ‌های ماگمایی پالئوزوئیک زیرین در آذربایجان در مناطق ماکو، عجب‌شیر و میانه برونزد دارند. در ماکو سنگ‌های آتشفشانی به‌صورت بایمودال بوده و دارای ترکیب بازالتی و ریولیتی هستند اما در عجب‌شیر و میانه عمدتاً واحدهای سیلیسی‌تر مشاهده می‌شوند. داده‌های ژئوشیمیایی متابازیک‌های ماکو بیانگر ماهیت انتقالی تا آلکالن ماگمای اولیه بوده و در الگوی ree آن‌ها، نسبت lree/hree بالا و غنی‌شدگی مشخصی در عناصر hfs مشاهده می‌گردد. واحدهای اسیدی ماکو، عجب‌شیر و میانه مشابه ریولیت‌های مناطق ریفتی (a1 type) می‌باشند و به نظر می‌رسد ریولیت‌های ماکو محصول تفریق ماگماهای بازیک باشند. ترکیب شیمی این مجموعه از سنگ‌ها و قرارگیری آن‌ها درقلمرو محیط های کششی در عمده نمودارهای پترولوژیکی نشان کافت‌زایی پالئوتتیس در مناطق وسیعی از ایران، درشمال ابر قاره گندوانا در اردویسین سیلورین می‌باشد.