بایسته‌های اصلاح الگوی تولید و مصرف محصولات کشاورزی؛ ضرورت سلامت غذا و حفظ محیط‌زیست

ضایعات و مصرف بیش از حد نیاز در مرحله تولید و مصرف محصولات کشاورزی در کشور وجود دارد به نحوی که اگر کاهش ضایعات در تولید و مصرف در حد متعادل اجرا شود کشور مسیر خود کفایی را طی خواهد کرد. طبق آمار ارائه شده در سال 1397 از حدود 120 میلیون تن محصولات کشاورزی حدود 35 میلیون تن ضایع شده و از دسترس خارج شد. این مقدار دارای ارزش 22 میلیارد دلار و تامین کننده غذای 23 میلیون نفر از جمعیت کشور می‌باشد. ضایعات تولید شامل مصرف اضافی در بذور، آب، سموم و کودهای شیمیایی، انرژی، ماشین‌آلات، منابع انسانی، خسارت آفات، بیماری‌ها، علف‌های هرز و غیره می‌شود که در صورت مصرف بهینه می‌توان در هزینه تولید صرف‌جویی و افزایش تولید به نتیجه رسید. ضایعات مصرف مربوط به پس از تولید محصولات کشاورزی است که خسارت آفات انباری، انواع بیماری‌ها، دور ریز مواد غذایی، اضافه مصرف ... که دارای اهمیت بسیاری است. پس از اجلاس جهانی توسعه پایدار در سال 1992 میلادی در شهر ریودوژانیرو کشور برزیل که با حضور سران دولت‌ها تشکیل شد، از همه سران خواسته شد که برای کاهش ضایعات و اصلاح الگوی مصرف در کشورشان اقدام کنند. در‌ ایران نیز شورای اصلاح الگوی مصرف تشکیل و در هشت مورد از جمله مواد غذایی تصمیم‌گیری شد. با عنایت به ارزش‌های فرهنگی و دستورات اسلامی باید در اصلاح الگوی مصرف به ویژه مواد غذایی توجه خاصی مبذول شود. در دستورات اسلامی از مصرف مسرفانه در همه موارد منع شده است. در کلام الله مجید بیان شده که بخورید و بیاشامید اسراف نکنید خداوند اسراف کنندگان را دوست ندارد. بنابراین ما بایستی در مصرف بهینه در همه زمینه‌ها تلاش کنیم تا سلامت جسمی و روحی و محیط‌زیست سالم حاصل شود. مصرف اضافی، افزایش ضایعات و استفاده بی‌رویه از منابع و مشکلات جسمی برای اشخاص و خسارت به محیط‌زیست فراهم می‌شود.