مداخلات روان‌شناختی خانواده‌محور بستری برای رشد مطلوب فرزندان: شناسایی مولفه‌های موثر

در مداخلات روان‌شناختی خانواده‌محور، درمانگر تلاش می‌کند تا همه اعضای موثر خانواده به گونه‌ای مقدور و مطلوب، به تناسب ویژگی‌ها و جایگاهشان در کانون خانواده، نسبت به فرایند برنامه تدوینی آگاهی یافته و با نگرش مثبت، همدلی و همراهی، به طور مستقیم و یا غیرمستقیم در تحقق بخشیدن به اهداف مداخله مشارکت کنند. مداخلات خانواده‌محور به رویکردی برای کار با خانواده‌ها اشاره می‌کند که در آن ارزش‌ها و انتخاب خانواده‌ها مورد احترام و پذیرش قرار گرفته و به هر خانواده فرصت داده می‌شود تا حدی که می‌تواند در کمک درمانی، آموزشی و یا توانبخشی به کودک یا نوجوانش دخیل شود. عموماً در مداخلات روان‌شناختی خانواده‌محور به ارائه حمایت‌های لازم برای تقویت عملکرد خانواده پرداخته می‌شود و خانواده برای مشارکت در درمان و ارائه خدمات دارای حق انتخاب است. در این مطالعه به ضرورت و شناسایی مولفه‌های مشترک مداخلات روان‌شناختی خانواده‌محور بر اساس پیشینه مطالعاتی و پژوهشی پرداخته شده است. با استفاده از مطالعه کتابخانه‌ای و جست‌وجوی مقاله‌ها مولفه‌های موثر شناسایی شد. به منظور شناسایی مولفه‌های مداخلات روان‌شناختی خانواده‌محور اعم از مداخلات آموزشی، درمانی و توانبخشی، پژوهش‌های انجام شده داخلی و خارجی در این خصوص، مداخله‌های آموزشی و درمانی برای این کودکان، نظریه‌های خانواده درمانی، درمان‌های مبتنی بر شواهد در حوزه کودک و نوجوان و تجارب جهانی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. جمع‌بندی یافته‌های مطالعات با کلیدواژه‌های خانواده‌محور نشان داد در مداخلات آموزشی، درمانی و توانبخشی خانواده‌محور باید به مولفه‌های موثر مشترک از جمله مشارکت با اعضای خانواده برای درک بهتر از شرایط زندگی و اطلاع از اهداف مداخله فردی و خانوادگی، نقاط قوت و چالش‌های فرزند و بهبود مهارت‌های برقراری رابطه بین اعضای خانواده یا یکدیگر و درمانگر، همکاری با خانواده برای تعیین اهداف، تقویت قابلیت‌ها و تصمیم‌گیری در حوزه‌های مختلف فرزندپروری و ارائه مداخلات متناسب با فرهنگ و مبتنی بر شواهد برای هر خانواده توجه داشت تا این مداخلات اثربخشی بالا و فواید مهمی برای رشد مطلوب فرزندان همسو با اهداف درمانی، آموزشی و توانبخشی داشته باشد.