سعادت و شقاوت انسان از دیدگاه علامه طباطبایی

سعادت و شقاوت چیست مولفه‌ها و عوامل آن کدامند؟ برخی از انسان­ها رسیدن به سعادت را در رسیدن به لذت ظاهری و برخی دیگر لذت­های باطنی را مایه سعادت و خوشبختی می­دانند. علامه طباطبایی سعادت را با توجه به دو بعد جسمانی و مادی و روحانی و معنوی تعریف می‌کند. سعادت هر چیزى عبارت است از رسیدن به خیر وجودی‌اش، تا به وسیله آن، کمال خود را دریافته و در نتیجه متلذذ شود. مولفه‌ها و اجزاء مقوم سعادت عبارتند از: خیر، نعمت، لذت، کمال و عمل. شقاوت که در مقابل سعادت است رنج و درد است. با توجه به ابعاد انسانی باید رنج او را بررسی کرد. از مولفه‌های شقاوت می‌توان اشاره کرد به شر، درد و نقص. برای نیل به سعادت عواملی همچون ایمان، تقوا، تزکیه نفس و عمل صالح نقش دارند. عوامل شقاوت عبارت است از غفلت از یاد خدا، جهل، ظلم. پایه اصلى سعادت و شقاوت، اختیار و اراده انسان است، اوست که مى‌تواند وسائل لازم را براى ساختن خویش و جامعه‌اش فراهم سازد. سعادت و شقاوت اگر هم بنا به قولی بی‌ارتباط با ذات انسان نباشد، ولی جبری نیست.