ادبیات داستانی آذربایجان غربی: دوره‌ها و ویژگی‌ها

ادبیات مدرن داستانی در ایران بنا به نظر اکثر صاحب‌نظران بیش از صد سال عمر ندارد و به روایت محققان، داستان کوتاه از محمّدعلی جمال زاده شروع می‌شود. اگر این دیدگاه را تا حدی تنگ‌نظرانه دانسته و صرف نظر از صبغة داستانی ادبیات منثور هزار ساله ایران، داستان‌های نوشته شده در محدوده تحول بزرگ مشروطیت را نیز به داستان نویسی معاصر ایران مرتبط بدانیم، می‌توان تاریخ داستان‌نویسی در ایران را دو تا سه دهه قبل‌تر از جمال زاده برد. ادبیات داستانی آذربایجان و به تبع آن آذربایجان غربی نیز در این یک قرن، همپای ادبیات داستانی دیگر نقاط ایران فعال بوده و داستان نویسانی را تحویل جامعه ادبی کرده است. این تحقیق (که نخستین تحقیق در احوزه داستان‌نویسی آذربایجان غربی است) برآن است که تاریخ ادبیات داستانی آذربایجان غربی را با برشمردن دوره‌های سه‌گانه آن مورد بررسی قرار داده و ضمن برشمردن فعالان هر دوره، ویژگی‌هایشان را یادآور شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد نخستین فعالان این عرصه در آذربایجان غربی، خلق آثار داستانی خود را از نخستین سال‌های پس از مشروطیت شروع کرده‌اند. نود و اندی سال داستان نویسی آذربایجان غربی را می‌توان به سه دوره تقسیم کرد. ادوار سه‌گانه داستان نویسی این بخش از ایران و ویژگی‌های هر دوره، هدف پژوهش حاضر است.