نقد تطبیقی روایت شاهنامه‌ای جمشید با داستان پیامبران

جمشید یکی از پادشاهان و شخصیت‌های بسیار مهم دوران اساطیری ایران است که در پردازش شاهنامه‌ای آن دارای ویژگی‌های ممتازی است. این شخصیت بازماندۀ دوران کهن و مشترک اقوام هند و ایرانی است. با بررسی تطبیقی ویژگی‌های جمشید با ویژگی‌های منسوب به پیامبران الاهی ادیان ابراهیمی، در متون تفسیری و قصص‌الانبیا متوجه وضعیت شاخص جمشید در مبادلات فرهنگی اقوام مرتبط با ایرانیان می‌شویم. در این نوشتار سعی کرده‌ایم با چنین نگاهی این شخصیت شاهنامه‌ای را بررسی و تحلیل کنیم. شاهنامه فردوسی اقبال آن را یافته است که مشهورترین و مقبول‌ترین روایت‌های رایج از داستان‌های اساطیری و حماسی ایرانیان را عرضه کند. در این مقاله خواهیم دید که شخصیت و ویژگی‌ها و صفاتِ منسوب به جمشید در شاهنامه چگونه با آن داستان‌های رایجی از پیامبران درآمیخته‌اند که در روایت‌های شفاهی یا کتبی ایرانی-اسلامی دیده می‌شوند.