تحلیل کارکرد روانشناختی و عرفانی عنصر رنگ در مثنوی‌های عطار

عنصر «رنگ» از معیارهای سنجش شخصیت و یکی از شاخه‌های نوین روانشناسی است. کارکرد این پدیده مهم بر روح و روان بشر، غیرقابل انکار است. گرایش ذهنی به رنگهای مختلف، نشان دهنده بازتاب‌های مختلف روانی و نمودی از خلق و خوی هر فرد است و همواره نقشی مهم و تعیین کننده در القای مفاهیم به مخاطب و تصویرسازی ادبی به ویژه در حوزه شعر داشته است. در ادب عرفانی، بسیاری از امور ذهنی و انتزاعی با نماد واژه‌های رنگ نشان داده می‌شود. لذا توجه به نماد رنگ در متون عرفانی و بررسی میزان و نحوه کاربرد انواع رنگ به دلیل نقش تاویل پذیری در شناخت بینش شاعر و ورود به دنیای عواطف و اندیشه‌های وی اهمیت ویژه ای دارد. بر این اساس، ضرورت پژوهش حاضر، تحلیل کارکرد عرفانی و بازگشایی معنای رمزی رنگ‌های به کار رفته در چهار منظومه عرفانی عطار با در نظر گرفتن کارکرد روان شناختی رنگ‌ها است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که عطار با بکارگیری انواع رنگ در بافت معنایی عرفان، از زبان نمادین رنگ برای بیان مفاهیم عرفانی استفاده کرده است. رنگ‌های سپید، سیاه، سرخ، سبز و نیلی از پربسامدترین رنگ‌ها در مثنوی‌های عطار هستند.