مناظرة مشهور «بوتة کدو با درخت چنار»؛ قطعه‌ای از ناصر خسرو یا شعری از انوری؟

مناظرة کدو بن و چنار یکی از زیباترین، دلنشین‌ترین و مشهورترین مناظره‌های ادب فارسی است که از قرن پنجم هجری به بعد حکم مثل سایر را در زبان فارسی پیدا کرده است. موضوع این مناظره، بحث و گفتگوی میان بوتة کدویی چند روزه، پر مدعا و خام با چناری پر سن، استوار و مجرب است که در قالب قطعه و در پنج بیت در بحر مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف سروده شده است. این قطعه با اندک تفاوتی در دیوان ناصر خسرو، شاعر برجستة قرن پنجم هجری و نسخه‌های خطی و چاپی دیوان انوری ابیوردی، سخن سرای مشهور قرن ششم به چشم می‌خورد. هر دو شخصیت – انوری و ناصر خسرو- در قطعه سرایی، پیش کسوت هستند اما وجود شواهد شعری در دیوان شعرا و نویسندگان قبل از انوری و نیز شواهد شعری موجود در دیوان خود او بیانگر آن است که مناظرة مذکور متعلق به ناصر خسرو قبادیانی شاعر بلند آوازة سبک خراسانی است.