تحلیل عنصر «حادثه» در رمان «آداب بی قراری» یعقوب یادعلی

در مبحث عناصر داستانی، حادثه به عنوان یکی از مباحث مذکور، هر چند در متن دیگر عناصر، مورد کنکاش قرار گرفته است، امّا خارج از معنای عام کلمه یعنی «تصادف»، مفهومی گسترده دارد که خود به تنهایی در ادبیّات داستانی به خصوص رمان، جایگاه مستقلّی را برای بررسی می طلبد. از این میان، رمان «آداب بی قراری» اثر یعقوب یادعلی برندۀ جایزۀ بهترین رمان سال 1383 بنیاد گلشیری، نمونه ای خصیصه نما از آثار داستانی یا رمان است که می توان در آن «حادثه» را هم در معنای عام و هم در مبحث ادبیّات داستانی بررسی نمود. با همۀ این تفاسیر هدف از این پژوهش، بررسی حوادث زندگیِ شخصی، فردی از جامعۀ معمولی است تا هم زمان با به تصویر کشیدن این امر، خصوصیّات و سطح توقّعات افراد سنجیده شود. نتیجۀ پژوهش حاضر حاکی از آن است که حادثه یکی از عناصری است که تاریخ تولید و انقضا ندارد، یا بهتر بگوییم تاریخ های آن بسته به شرایط موجودِ رمان، خود را نشان می دهد. همچنین با توجّه به نظریّۀ کم رنگی عنصرِ حادثه در آثار معاصر، نمود عنصر مذکور در رمان «آداب بی قراری» مشهود است. موضوع اصلی این رمان به معنای واقعی بیان بی-قراری است. زیرا بیانگر بی قراری مهندس کامران (شخصیّت اصلی رمان) از زندگی روزمره و جست وجوی لذّت گمشده اش و یا بهتر بگوییم سرکوب شده اش به واسطۀ نگرش های جامعه و گاه خودساخته است. بنابراین رمان مذکور میان واقعیّت و خیال سیّال است.