احکام تناقض‌گویی (گشته‌سخنی) در مادیان هزار دادستان
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
حسینی زهرا
|
|
منبع
|
انجمن ترويج زبان و ادب فارسي - 1398 - دوره : 14 - چهاردهمین گردهمایی بین المللی انجمن ترویج زبان وادب فارسی - کد همایش: 98190-90656
|
|
|
|
|
چکیده
|
مادیان هزار دادستان، مجموعه حقوقی از دوره ساسانیان و باارزش‌ترین منبع موثق حقوقی ایران پیش از اسلام است، که به خط و زبان فارسی میانه (پهلوی ساسانی) نوشته شده است. احکامی در این مجموعه، به تغییر سخن در دادرسی‌ها می‌پردازد و آن را جرم می‌داند. گشتگی و گشته‌سخنی (waštag-saxwanīh)، به معنی دوگانه‌گویی (برگشتن از سخن پیشین) و تناقض‌گویی که نتیجه آن نیرنگ به قانون است و در دادگاه جرم محسوب می‌شود. هدف اصلی این گفتار، بررسی احکام تناقض‌گویی (گشته‌سخنی) در مادیان هزار دادستان با روش تحلیلی-تاریخی بوده است. پرسش مقاله این است: چه احکامی در مادیان به تناقض‌گویی می‌پردازد؟ چه جرایمی مصداق گشته‌سخنی یا تناقض‌گویی محسوب می‌شود؟ در این بررسی مشخص شد: جرم تناقض‌گویی در احکام مادیان مطرح و توسط مفسران بررسی شده است. احکامی تغییر سخن در دادرسی‌ها را جرم می‌داند و می‌گوید، کسی که در دادرسی سخن خود را تغییر می‌دهد، مجرم است؛ احکامی می‌گوید، تناقض‌گو اگر در جهت درستی برگردد، دیگر مجرم نیست. آنچه مشخص است به مرور، نرمشی در صدور احکام برای جرم تناقض‌گویی دیده می‌شود. قانونگذاران به این نتیجه می‌رسند که، متهم برای دفاع، ممکن است سخن خود را تغییر دهد، نباید به سبب تناقض‌گویی محکوم شود؛ بلکه باید مقرراتی برای تغییر سخن تعریف کرد؛ تا اگر متهم در گفته‌هایش موارد تعیین شده را تغییر داد، به جرم تناقض‌گویی محکوم شود.
|
|
کلیدواژه
|
ساسانیان، فارسی میانه، مادیان هزار دادستان، متن حقوقی، تناقض‌گویی/ گشته‌سخنی.
|
|
آدرس
|
دکتری فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|