تحلیلی بر رمان «درخت انجیر معابد» از احمد محمود

احمد محمود با نوشتن رمانهای متعدّد در فاصله زمانهای متفاوت، بتدریج از برجسته‌کردن گفتمان مسلّط (ادبیّات تک‌صدایی)، به سمت‌وسوی همزیستی گفتمانها (ادبیّات چندصدایی) پیش‌رفته‌است. کثرت رویدادها و شخصیّتها از جمله ویژگیهای سبکی احمد محمود است. خصوصاً در رمان «درخت انجیر معابد» که گاه خرده رویدادها، کلان رویدادهای اصلی را کمرنگ می‌کند و گاه مخاطب را در ملال خاطر قرار می‌دهد. رئالیسم اجتماعی وجه غالب اکثر رمان‌های احمد محمود، در این کتاب با رئالیسم جادویی آمیخته می‌شود و رمان او را به لحاظ تکنیکهای ژانر رمان نویسی، پیچیده، خیال‌انگیز و جذّابتر برای خواننده می‌نماید. ضمن اینکه نسبیّت‌گرایی برخاسته از پست‌مدرنیسم در اندیشه‌های معاصر، به متن آخرین رمان وی راه‌یافته‌است. رویکرد اجتماعی و سیاسی رمان«درخت انجیر معابد»، ظرفیت واکاوی رمان را با الگوی تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف، فراهم‌کرده‌است. از این رو نگارنده تحلیل این رمان محمود را به شیوه توصیفی- تحلیلی و برمبنای همین الگو در پیش‌گرفته‌است.