بررسی کاربرد ضرب‌المثل و تمثیل در اشعار عماد فقیه کرمانی

مثل و تمثیل از جمله شگردهای مهم ادبی است که برای اثبات اندیشه و ملموس ساختن مفاهیم ذهنی به‌کار می‌رود و شاعران نیز از آن بهرة فراوان برده‌اند. از آن‌روی که ضرب‌المثل‌ها به تاریخ قومی یک ملت‌ تعلق دارند، دربردارندة دغدغه‌ها، دردها و رنج‌ها، اطلاعات تاریخی، اجتماعی، مسائل زبانی و ... هستند و شاید بتوان از این منظر آن‎ها را به اسطوره‎ها شبیه دانست، چرا که اساطیر نیز از تاریخ کهن اقوام و فرهنگ‌های گوناگون در درازنای زندگانی بشر سخن می‌گویند. بنابراین استخراج و تدوین ضرب‌المثل‌ها در هر اثر، امری به‌جا و ارزشمند تواند بود. از دیگر سو، گاهی تمثیل‌هایی که یک شاعر یا نویسنده به کار می‌برد، مورد اقبال عموم واقع شده و در اثر رواج کاربرد، تبدیل به ضرب‌المثل می‌شوند. عماد فقیه کرمانی از شاعرانی است که از تمثیل و مثل در اشعار خود بسیار استفاده نموده‌است. با بررسی تمثیل‌ها و ضرب‌المثل‌ها در اشعار عماد به روش توصیفی، قصد برآن بود که میزان خلاقیت و موفقیت وی در این زمینه مورد بررسی قرارگیرد. این پژوهش نشان داد عماد به مقتضای حال شعری خویش به‌صورت متنوع، چه مستقیم و چه غیرمستقیم و اشاره‌وار از ضرب‌المثل و تمثیل بهره جسته‌است.