تحلیل ویژگی‌های طنزسیاه در مجموعه داستان شب‌نشینی باشکوه

هنگامی که از قابلیت‌های طنز برای رویارویی با عرصه‌های دردناک، تامل‌انگیز و ژرف استفاده می‌شود، ژانرهای تلفیقی مانند طنزسیاه پدیدار می‌شود که حاصل قرابت طنز و تراژدی است و در آن شادی سطحی و موقت مخاطب، به سرعت به اندوه‌ای متفکرانه می‌‌انجامد. این نوع طنز بیشتر به جنبه‌های بیمارگونه، موحش و هولناک حیات بشری می‌پردازد. طنز سیاه هستی و معنای وجودی انسان را مورد سوال قرار می‌دهد و جنبه‌های اگزیستانسیال در آن دیده می‌شود. در ادبیات داستانی معاصر فارسی، مولفه‌های طنزسیاه را می‌توان در آثار صادق هدایت، بهرام صادقی، غلامحسین ساعدی و هوشنگ گلشیری مشاهده کرد. طنزسیاه در آثار ساعدی در بالاترین سطح قرار دارد. طنز او سیاسی، اجتماعی و گاه فلسفی است. در این پژوهش، به تحلیل ویژگی‌های طنزسیاه در مجموعه داستان شب نشینی باشکوه، پرداخته خواهد شد. دستاورد این پژوهش بیانگر آن است که مختصات غالب طنزسیاه در این مجموعه عبارتند از: نابهنجاری، زنجیرة مرگ، خوفناک و خنده‌آور، عدم اعتقاد به نظام احسن خلقت، تضاد و اغراق. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها در این پژوهش کیفی است. از میان روش‌های تحلیلی کیفی، روش تحلیل محتوا، نقطة اتکای این پژوهش است.