>
Fa   |   Ar   |   En
   تحلیل الگوی کالبدی فضایی مسکن بومی مبتنی بر نظام های کالبدی و عملکردی در مناطق پیراشهری بندرعباس  
   
نویسنده رستمی سعید ,حیدری علی اکبر ,پیوسته گر یعقوب
منبع توسعه فضاهاي پيراشهري - 1400 - دوره : 3 - شماره : 2 - صفحه:147 -164
چکیده    گونه‌شناسی مسکن یکی از بهترین شیوه‌های آگاهی از سبک زندگی، نوع معیشت، محیط زیست و تفکر آمیخته به ذوق و هنر انسان‌ها در زمان‌های مختلف است. در مطالعات گونه‌شناسی به دسته‌بندی نمونه‌ها بر اساس معیارهای مشترک پرداخته می‌شود که این معیارها می‌توانند شکلی و یا مرتبط با عملکرد بنا باشد. اگر چه تاکنون پژوهش‌های مختلفی در ارتباط با گونه‌شناسی معماری بومی نقاط مختلف ایران انجام گرفته است؛ اما این در حالی است که معماری بومی روستاهای استان هرمزگان کمتر از این موضوع سهم برده‌اند. در این ارتباط روستاهای پیراشهر بندرعباس به عنوان قطب جمعیتی، سیاسی و اجتماعی استان از اهیمتی دو چندان برخوردار است. بر همین اساس در این پژوهش موضوع گونه‌شناسی خانه‌های بومی روستاهای پیراشهر بندرعباس بر اساس دو نظام شکلی و کارکردی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. پژوهش از نوع کیفی است؛ در گردآوری داده‌ها از روش پیمایش میدانی و در تحلیل داده‌ها از روش ‌توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. در گام نخست کلیه روستاهای این حوزه شناسایی و در چهارمنطقه جغرافیایی شامل روستاهای شمال، شرق، غرب و مرکز شهرستان دسته بندی شدند؛ سپس از این میان روستاهای که دارای بافت باارزش بودند و در شعاع 15 کیلومتری پیراشهر بندعباس قرار داشتند، 14 روستا انتخاب و از هر روستا 4 واحد مسکن بومی برداشت شد. نتایج تحقیق حاکی از وجود تفاوت در روستاهای مناطق غربی با روستاهای سایر نقاط از منظر روابط فضایی و نیز تنوع عملکردی بود؛ به نحوی که در روستاهای نواحی غربی به دلیل تمکن مالی بیشتر ساکنین، تنوع فضاها بیشتر و روابط فضایی از سلسله مراتب بیشتری برخوردار است؛ همچنین در نواحی شرقی شهرستان که مردم پیش‌تر سابقه زندگی عشایری داشته‌اند، الگوی مسکن تا حد زیادی مشابه ساختار کپر است که از جمله مهمترین نمود این موضوع، عدم وجود حیاط و یا پیش‌خان در ورود به خانه است.
کلیدواژه معماری بومی، مسکن روستایی، پیراشهر بندرعباس، نظام عملکردی، نظام کالبدی
آدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج, دانشکده هنر و معماری, گروه معماری و شهرسازی, ایران, دانشگاه یاسوج, دانشکده فنی و مهندسی, گروه عمران, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج, دانشکده هنر و معماری, گروه معماری و شهرسازی, ایران
 
   Spatial Physical Model for The Indigenous Housing Pattern Based on Physical and Functional Systems in Suburban Areas of Bandar Abbas  
   
Authors Heidari Ali akbar ,Rostami Saeed ,Peyvastehgar Yaghowb
Abstract    Housing typology is one of the best ways to be aware of the lifestyle, way of life, environment and thinking mixed with human taste and art at different times. The indigenous architecture of the villages of Hormozgan province has contributed less to this issue. In this regard, the villages of peripheral Bandar Abbas as a population, political and social center of the province is doubly important. Accordingly, in this research, the subject of typology of native houses of peripheral villages of Bandar Abbas will be studied based on two formal and functional systems. The research is qualitative; Field survey method was used in data collection and descriptiveanalytical method was used in data analysis. In the first step, all the villages in this area were identified and classified into four geographical areas, including the villages of North, East, West and the city center; Then, among these villages that had a valuable texture and were located within a radius of 15 km of peripheral Bandar Abbas, 14 villages were selected and 4 local housing units were removed from each village. The results showed that there were differences in the villages of the western regions with the villages of other places in terms of spatial relationships and functional diversity; In a way that in the villages of the western regions, due to the greater financial means of the inhabitants, the variety of spaces is more and the spatial relations are more hierarchical; Also, in the eastern parts of the city, where people have a history of nomadic life, the housing pattern is very similar to the structure of the caper, which is one of the most important manifestations of this issue, the lack of a yard or counter at the entrance to the house.
Keywords
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved