تحلیل گفتمان شهر مدرن؛ تولد کالبد شهر مدرن و بازنمایی زاغه نشینی

معمولاً پدیده هایی مانند زاغه نشینی، حاشیه نشینی و اسکان غیررسمی، به عنوان ضایعه و معضل شهر مدرن تلقی می شوند که نقش بازدارنده پیشرفت و توسعه شهرها را ایفا می کنند. در صورتی که مطابق خوانشی پساساختارگرایانه، پدیده های مذکور نه تنها عامل بازدارنده توسعه شهر مدرن ایرانی نمی باشند، بلکه، شهر مدرن از رهگذر وجود چنین فضاهایی تولید و برساخت گردید. تحقیق حال حاضر با نگرش پساساختارگرایی و بر مبنای اندیشه میشل فوکو در پی ارائه خوانشی تبار شناسانه از نحوه تولد شهر مدرن ایرانی می باشد. پیش فرض اساسی چنین خوانشی این است که شهر مدرن، آنچنان که پنداشته می شود پدیده ای ازلی و ذاتی نیست بلکه، شهر مدرن آینه ای تمام قد از دال های زاغه نشینی، حاشیه نشینی، اسکان غیررسمی و .. می باشد. به سخنی، در گفتمان مدرنیته، شهر به فضایی اطلاق می شود که زاغه، حاشیه، اسکان غیر رسمی و... نباشد. زیرا همه عناصر و مقوله های شهری به شکل تاریخی و اجتماعی در برابر &دیگران& برساخت می شوند و معانی شان در گفتمان های متفاوت صورت بندی گردید. در این بین از نظریه صورتبندی گفتمان میشل فوکو برای ردیابی و شناسایی نحوه صورتبندی گفتمان شهر مدرن در ایران به عنوان روش تحقیق استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که؛ دال شهر مدرن در ایران درشرایط گفتمانی خاصی امکان حضور یافت، و هویت شهر، بر اساس وجود &دیگری& امکان پذیر شد و برساخته گردید. داستان و فرایند &شدنِ& شهر مدرن در ایران به گونه ای رقم خورد که، در مرحله اول بر&کالبد فیزیکی& به عنوان &دال مرکزی& تکیه زده، و &دیگری& خود را تحت عناوین متفاوتی نظیر: زاغه نشینی، کپر نشینی و اتاق نشینی و... بازنمایی و سرکوب نمود.

Discourse Analysis of a Modern city:Representation of shanty town and the advent physical texture

Discourse Analysis of a Modern city:Representation of shanty town and the advent physical textureGiven post structuralism and Michel Foucault school of thoughts, the present study aims to overview the emergence of modern city in Ahvaz, genealogically. Foucault argues that “we must conceive discourse as a violence that we do to things, or, at all events, as a practice we impose upon them”. It can be declared that city, as a spatialsocial reality, is the product of particular discourses. We conceive and interpret the objects (places) only through discursive relations, to the degree that the identity of a certain person or a certain place is established through powerknowledge relations, linguistic signs, otherness, antagonism, exclusion, etc. The result indicates that the essence of Iranian modern city has come to existence through special discourse. And the identity of city has been on the presence of the &others&. Initially, the story and process of &becoming& a modern city in Iran has taken its physical frame based on centralization. On the contrary, the &others& has condemned and represented itself in various labels such as shanty town. Therefore, the identical basis of current cities in Iran is taken into account as an inevitable and absolute fact.