استعاره های مفهومی در حکایت شیخ صنعان و دختر ترسا از منطق الطیر عطار و ارزیابی ترجمۀ انگلیسی آن از دیدگاه زبان شناسی شناختی- فرهنگی

در سال های اخیر زبان شناسی شناختی خاصّه بُعد فرهنگی آن زمینۀ تحقیق و پژوهش در جنبه های مختلف زبان را فراهم آورده است که از آن میان بررسی” استعار ۀ مفهومی” به مثابه روش تحقیق راهگشای پژوهش است. چارچوب نظری پژوهش حاضر، الگوی زبان-شناسی فرهنگی مورد نظر شریفیان (2017) است که در آن استعارۀ مفهومی نوعی ابزار تحلیل فرهنگی محسوب می شود. در این مقاله استعاره های مفهومی حکایت شیخ صنعان و دختر ترسا از منطق الطیر عطار مورد بررسی قرار گرفته اند. پیکرۀ تحقیق تمام ابیات این حکایت بوده است. ابیات حاوی استعاره های مفهومی استخراج شده اند. نتایج نشان می دهد که 14 درصد ابیات حاوی استعاره های مفهومی هستند. همچنین یافته ها نشان می دهند که استعارۀ مفهومی حیات معنوی (ایمان) / زندگی/ عشق، راه و سفر است بیشترین بسامد را در کل پیکرۀ تحقیق داشته است. مقاله حاضر تبیینی فرهنگی و روان شناختی از این استعاره بدست می دهد. سپس نحوۀ ترجمۀ این استعاره ها در متن ترجمه شدۀ حکایت را بررسی می کند تا نشان دهد که چگونه است که غیاب مفاهیم فرهنگی در زبان مقصد کار ترجمه را دشوار می سازد. به طور کلی، پژوهش حاضر نشان می دهد که مفهوم سازی های فرهنگی در زبان تبلور می یابند و یکی از راه های بررسی این مفهوم سازی ها بررسی زبان استعاری است که دریچۀ ورود به جهان مفهومی شاعر یا نویسنده است.