بررسی اصل سلسله مراتب رسایی در زبان پارتی

در زبان­های جهان غالبا ترتیب قرار گرفتن آواها یا واج آرایی در ساخت هجا به صورتی است که در آن صدایی که از همه رساتر است، در هسته هجا قرار می­گیرد. رساترین صداها واکه ها هستند که معمولانقش هسته هجا را ایفا می­کنند وهمخوان­ها حول هسته به گونه­ای به کار می­روند که صداهای رساتر نزدیکتر به هسته و صداهایی که رسایی کمتری دارند دورتر از هسته قرار می­گیرند. این روش در واج شناسی به اصل توالی رسایی مشهور است.در این پژوهش بررسی اصل توالی رسایی درزبان پارتی براساس واژه­های آوانویسی شده زبان پارتی از کتاب راهنمای زبان پارتی تالیف رضایی باغبیدی(١٣٨5) می­باشد. ساخت هجا در زبان پارتی چگونه است؟ همچنین آیا اصل سلسلهمراتب رسایی در این زبان در ساخت هجا رعایت می شود؟به این منظور ابتدا تمامی توالی­های همخوانی موجود در آثار مربوط به زبان پارتی جدا شده سپس بااصل توالی رسایی مطابقت داده شده­اند. بررسی خوشه­های آغازی و میانی نشان می­دهد که ساخت هجا در این زبان به صورت(c) (c) v(c)(c)به طوری که حداکثر دو همخوان در جایگاه آغازه و پایانه هجا موجود است.بر اساس بررسی هایی که در خوشه های بدست آمده انجام شد اصل سلسله مراتب رسایی در خوشه های آغازی کاملا صدق می­کند ولی در خوشه­های پایانی به دلیل وجود صفیره­هایی مثل s و همچنین همخوان r از این قاعده پیروی نمی­کند.

Sonority Sequencing Principle in Parthian

In world languages, the organization of sounds or phonotactics is based on placing vowels in the nucleus of the syllable. Vowels, the most sonorous sounds, are located in the center of the syllable and the consonants are used around the nucleus. These indicate that the more sonorous consonants are closer to the nucleus, and less sonorous ones are placed further away from it. This is known as the Sonority Sequencing Principle (SSP) in phonology. In this research, based on Rezai (2006), this principle is being verified. For this purpose all the consonant sequences in Parthian texts were extracted and compared with SSP.In this research, we tried to examine the phonetics of this language by examining the remnants of Parthian language, which is one of the medieval Iranian languages, and to find the cluster consistency in these words and to adapt them for the principle of access hierarchy. The matching sequences in the works related to the Parthian language were separated and then matched to the principle of accessibility sequence. Examination of the initial and middle clusters showed that the syllable construction in this language is (c) (c) v (c) (c) so that there are at most two consonants at the beginning and at the end of a syllable.