تبیین روش تاویلی بورکهارت درتالیف کتاب « شارتر، پیدایی کاتدرال»

امروزه تاریخنگاری معماری از قالب هیستوریسیستی و شناخت ظواهر آثار فراتر رفته و معناشناسی آثارتاریخی و سبک‌های معماری مد نظر محققان است. کتاب « شارتر و پیدایی کاتدرال» را می‌توان یک اثر معناشناختی در حوزۀ «تاریخ معماری» دانست که از شیوه‌های رایج معنا شناختی نیز فاصله دارد. بورکهارت اندیشمند سوئیسی آلمانی، از نحلۀ سنت‌گرایان و باورمند به اصلخرد جاویدان، همزمان یک هنرشناس و مورخِ تحلیلگر هنر و معماری است که نظریات و آثار او در ایران شناخته شده هستند، وی در نگارش آثاری در زمینه هنر، معماری و شهرشناسی عمیقاً متوجه بستر فرهنگی اعتقادی پیدایش اثر‌است. کتاب شارتر و پیدایی کاتدرال شاید برجسته‌ترین اثر وی در این زمینه باشد. بورکهارت در مقدمۀ کتاب می نویسد: از دیدگاه زمانۀ هیجان زده و بیش از حد عقل‌محور که ما در آن زندگی می‌کنیم، مردم قرون وسطا غالباً انسان‌هایی ضعیف، کودک صفت، خام و فارغ از تاثراتِ روانی پیچیده تصور می‌شوند … از دید او عصر حاضر بیش از حد راسیونالیست و دور از آرمان‌ها و درک معنویات مردم قرون وسطا است. کار دشوار بورکهارت در این کتاب، نزدیک کردن دو ساحت اندیشۀ قرون وسطایی و اندیشۀ مدرن، برای درک یک اثر شاخص معماری مسیحیت قرون وسطایی است .وی در این تالیف دست به نوعی پدیدار شناسی بر مبنای روش تاویل متن در نظام مَدرَسی قرون وسطا زده‌ و توانسته‌است با تسلط بر هنر و معماری ادیان و مبانی معرفت شناسی مسیحی و استفاده از اسناد و شوهد تاریخی و مطالعۀ میدانی دقیق اثر، متنی مستند و قابل اعتماد برای مخاطب معاصر فراهم آورد. - کاری سترگ در جهت شناخت یک اثر و یک دورۀ معماری برجستۀ مسیحیت بر مبنای اشراف بر معنویات حاکم بر اندیشۀ مردم آن دوران و قابل فهم برای محققان معاصر- .مقالۀ حاضر با هدف تبیین روش علمی -معرفتی بورکهارت در کتاب شارتر و پیدایی کاتدرال ، برای محققان تاریخ معماری، بویژه محققان آثار معماری تاریخی ایرانی نگاشته شده‌است و کوشش دارد تا مکتب عقلانی و روش معناگرای بورکهارت در تبیین معماری کاتدرال شارتر را با یافتن پاسخ این پرسش‌ها که تالیف کتاب مبتنی بر چه اصول روشی، کدام مبانی فکری، کدام اسناد تاریخی و تا چه حد و به چه صورت متکی بر تحقیق میدانی‌است؟ کریچلو می‌نویسد روش بورکهارت همان روش تاویلی است که در نظام مدرسی شارتر تدریس می شده. حال پرسش این است که این روش چیست و چگونه بورکهارت آن را برای تاویل یک بنا به کاربرده است؟