جهانی ‌شدن و چالش پیش روی الگوی بومی پیشرفت

توسعه در بند فرهنگ است و هر جامعه‌ای در این فرایند از شرایطی که فضای زندگی‌اش در اختیارش قرار می‌دهد، مسیر توسعه مرتبط با خود را طراحی و اجرا می‌کند. این محدودیت به بحث تناسب محیطی توسعه می‌انجامد و به این نکته می‌رسد که هر جامعه‌ای باید توسعه‌ای در خور امکانات محیطی خویش بیابد و البته با شناخت کامل از این ظرفیت‌ها حتی در تدقیق مفهوم توسعه مناسب با شرایط خود کوشش نماید. شاید بتوان این گزاره را به تدوین الگوی پیشرفت بومی متناسب با فرهنگ، شرایط و موقعیت خود منتسب نمود. اما ذکر یک نکته نیز الزامی است که شکل‌گیری یا به ‌اصطلاح جوانه زدن توسعه بر اساس الگوهای بومی کشورها (توسعه ملی) در محیط توسعه جهانی (بین‌المللی) هر چقدر در تطابق با الگوهای مدل جهانی باشد تسهیل‌تر و هر چه قدر دیدگاه‌های متعارضی با آن داشته باشد سخت‌تر به انجام می‌رسد. لذا به‌ خصوص در الگوهای بومی که به لحاظ پارادایمی در چالش با الگو یا مدل توسعه جهانی قرار دارند توجه به این امر به ‌عنوان چالش اساسی توسعه ملی و تعارض اساسی آن با مقوله جهانی شدن حائز اهمیت است. اگرچه با نگاهی به تجربه تاریخی توسعه در جهان، می‌توان به مواردی نیز دست یافت که در این بستر توانسته‌اند ضمن پشت سر نهادن موانع و فشار ساختارهای جهانی برای تغییر مفاهیم، گزاره‌ها و کارکردهای مدل توسعه بومی مورد نظر خود، به تحقق اهداف مدل توسعه بومی موفق گردند، توجه، تامل و بررسی مناسب چالش‌های پیش رو به ‌خصوص هنجارها و قاعده‌های مفهوم جهانی‌سازی می‌تواند زمینه‌ساز عبور امن و توام با موفقیت را در راستای اهداف توسعه مبتنی بر الگوی ایرانی و اسلامی تحقق‌پذیرتر نماید. البته مفاهیمی مانند پساجهانی شدن نیز در دهه‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است در این موضوع مفاهیمی مانند تمایلات منطقه‌ای، فرهنگی، دینی و به عبارت ساده‌تر دریافت اشتراکاتی که بتواند کشورها را کنار همدیگر قرار دهد نیز از جمله تاکیدات مفهوم پسا جهانی شدن است در این رویکرد الگوها و مدهای توسعه بومی نظیر الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت بهتر می‌توانند زمینه تحقق‌پذیری اهداف خود را دنبال نمایند.