islam sociology as a novel approach in the sociological sciences (with emphasizing on a critical reinterpretation of the sociology of religion)

The distinction between &religion& and &religiosity culture and religious beliefs in thesensory and phenomenological perspective& has sociological significance anddemonstrates a distinct pattern of sociology. the present study in the first section withcritically approaches to the &sociology of religion& explains the inadequacy of itsconceptual and perceptual organization in explaining sociological relationships ofreligion, with an emphasis on the inherently reductionist and methodological nature ofthis prevalent discipline. to this aim, the author explains that a &correct understandingof religion - especially islam - can be considered as a foundation that influences theexisting understanding of sociology of religion& and examines the relationship betweenreligion and society from a distinct perspective compared to the prevailing literatureworldwide, highlighting the distinction of this approach compared to theintradisciplinary literature, which mainly involves an essentialist and fixed perception ofreligion and religious society in the dominant intellectual-religious traditions in theislamic world. the author argues in this field with an &ijtihadi& and &intra-religious&approach about the combined and creative role of &social traditions of god& with &faithand distinctive characteristics of islamic spirituality& in constructing a new identity forsociety. by referring to the idea that &when people take steps towards god and thekingdomin a planned manner, they become closer to each other and a global communitytakes shape,& it reaches a new level of religious and islamic society. in fact, forming theinstitutions with common and distinct featuressuch as mosques, pilgrimage, and recentlythe arbaeen of imam hussein (as) in relation to the historical and glorious experienceof the islamic community in medina shows that the islamic society is a societyestablished on justice and fairness, which follows its principles by creating sensitivitytowards &perceptive and cognitive& levels, &moral and inclination& values, and&behavioral and action& aspects, within the framework of &faith and righteous deeds.&

«جامعه»‌‌‌شناسی اسلام به مثابه رهیافتی نو در جامعه‌شناختی(با تاکید بر بازخوانی انتقادی «جامعه‌شناسی دین»)

تمایز «دین» از «فرهنگ تدیّن و انگاره‌های مذهبی در افق حسّی و پدیداری»، شان جامعه شناختی دارد و الگوی متمایزی از جامعه‌شناسی را نشان می‌دهد. اثر حاضر بر این اساس در بخش اول، با رویکرد انتقادی نسبت به «جامعه‌شناسی دین»، عدم کفایت سازمان مفهومی و ادراکی آن در تبیین نسبت‌های جامعه‌شناختی دین را با تاکید بر ماهیت ذاتاً تقلیل‌گرا و متدولوژیکِ این دیسیپلین رایج، توضیح داده است. نویسنده با اشاره به اینکه «فهم درست از دین-به ویژه اسلام - می‌تواند به مثابه پایه‌ای در نظر گرفته شود که بر فهم موجود از جامعه‌شناسی دین تاثیر بگذارد»، به بررسی نسبت دین و جامعه از نقطه نظرِ متمایزی نسبت به ادبیات رایج در جهان پرداخته است؛ وجه تمایز این رهیافت در قیاس با ادبیات درون‌گفتمانی نیز ناظر به تلقّی ‌عمدتاً ذات انگارانه‌ و درک فیکس شده از دین و جامعه دینی در سنّت‌های فکری-مذهبی غالب در جهان اسلام است.نویسنده در همین زمینه با رویکرد «اجتهادی» و «درون دینی» درباره نقش ترکیبی و خلّاقانه «سنّت‌های‌ اجتماعی خدا» با «ایمان و ویژگی ممتاز معنویت اسلامی» در ساخت هویت‌سازی جدیدِ جامعه، استدلال کرده و با اشاره به اینکه «وقتی انسانها در مسیر تقرّب به خدا و ملکوت گام برمی‌دارند بطور برنامه‌ریزی‌شده‌ای به یکدیگر، نزدیک‌تر شده و جامعه جهانی، شکل می‌گیرد»، به حدّ جدیدی از جامعه ‌دینی و اسلامی می‌رسد؛ در واقع، شکل گیری نهادهایی با کارویژه‌های مشترک و متمایزی مثل مسجد، حج، اخیراٌ اربعین امام حسین(ع) در عطف به تجربه تاریخی و درخشان جامعه‌اسلامی در مدینه‌النّبی(ص)، نشان می‌دهد که جامعه اسلامی، جامعه‌ای است قائم به قسط وعدل که قران آنرا با ایجاد حسّاسیت نسبت ‌به سطوح «بینشی-نگرشی»، «ارزشی-گرایشی» و«کنشی و رفتاری»، در قالب «ایمان و عمل صالح» دنبال می‌کند.