townscapes of war capital; prioritizing memorable townscapes in khorramshahr from the dwellers’ point of view

Townscape is an essential element in creating collective memories (i.e., memories people collectively share as a group in a city, affecting the identity of that city, the cultural continuity, and the relationship between generations). one of the collective memories -that have happened in different countries- in the war. a war that is fought to defend the homeland and preserve the identity, culture, and honor of a country is part of the valuable memories of a society. in various western cities, including berlin, warsaw, and moscow, the scenes of the collective memories of the war have been reconstructed. still, in iran, although fought in an imposed war, these scenes have been less regarded. the primary purpose of this study is to examine the views of khorramshahr dwellers about the impact of war townscape on the revival of memories of that period. it seeks to find priorities in townscape criteria on warbased memories. with the descriptive-analytical method, the present study aimed to express the applicable standards of the reminiscent townscape and analyze them in berlin, moscow, and warsaw (in world war ii). finally, to study the townscape impact on younger inhabitants’ war idea -who has not experienced that war, the townscapes have been prioritized using a questionnaire analysis. the results indicated that battle scars on walls and beheaded palms have the priority and the grand mosque as the symbol of the city function has the second. the title, bloody city, has the third one according to the dwellers’ point of view. finally, some solutions have been suggested to improve the townscape of khorramshahr, emphasizing collective memories of the war.

منظر شهری پایتخت جنگ؛ اولویت سنجی مناظر خاطره ساز جنگ در خرمشهر از دیدگاه ساکنان

منظر یکی از مهم‌ترین عناصر در ایجاد خاطرات جمعی است. خاطره جمعی، خاطراتی است که مردم به صورت گروهی در بستر شهر سهیم هستند و یکی از مفاهیم موثر بر هویت شهر، تداوم فرهنگی و رابطه میان نسل­ها است. یکی از خاطرات جمعی که در کشورهای مختلف نیز رخ داده است، جنگ است. جنگی که به قصد دفاع از وطن باشد در راستای حفظ هویت و فرهنگ و ناموس مملکت باشد، بخشی از خاطرات ارزشمند یک جامعه محسوب می‌شود. در شهرهای مختلف غربی از جمله برلین، ورشو و مسکو، مناظر خاطرات جمعی جنگ مورد بازسازی قرار گرفته است، اما در ایران که جنگی تحمیلی بوده، این مناظر کمتر دیده شده است. هدف اصلی این تحقیق بررسی نظرات ساکنان خرمشهر درباره تاثیر منظر جنگ بر احیای خاطرات این دوران است و به دنبال یافتن اولویت­ها در معیارهای منظر بر خاطرات مبتنی بر جنگ است. روش تحقیق توصیفی­ ـ اکتشافی بوده، ابتدا معیارهای مؤثر منظر خاطره­ساز بیان شده و به تحلیل آن در جنگ جهانی دوم درسه شهر برلین، مسکو و ورشو پرداخته و در نهایت با شناخت منظر خرمشهر جهت دستیابی به تاثیرگذاری بر خاطرات جنگ از دیدگاه ساکنین که جنگ را تجربه نکرده­اند، با تحلیل پرسشنامه اولویت‌بندی شدند. یافته‌های به دست آمده حاکی از آن است، نشانه­های جنگ مانند دیوارهای گلوله خوردی و نخل­های سربریده اولویت اول و مسجد جامع به عنوان عملکرد شهری اولویت دوم و خونین شهر به عنوان لقب شهر (نام) اولویت سوم را از دیدگاه ساکنان دارد و در آخر به ارائه راهکارهایی جهت بهبود منظر خرمشهر با تاکید بر خاطرات جمعی مبتنی بر جنگ بیان شده است