زمان به عنوان شاخص فقر: مطالعه فقر زمانی جمعیت شهری در ایران

فقر زمانی علیرغم اهمیت ذاتی و پیامدهایی که برای سلامت و بهره‌وری افراد و توسعه اقتصادی اجتماعی جامعه دارد، در مطالعات داخل کشور کمتر مورد توجه قرار گرفته است و شناختی در این زمینه در سطح ملی وجود ندارد. در این مطالعه، با بهره‌گیری از داده‌های سه دوره پیمایش گذران وقت مناطق شهری ایران (سال‌های 88 1387، 94 1393 و 99 1398)، شاخص فقر فوستر گریر و توربک (fgt) برمبنای مقدار زمان اختصاص داده‌شده به فعالیت‌های شغلی (دستمزدی) و خانگی (غیردستمزدی) محاسبه شد تا به این سوالات پاسخ داده شود: شیوع فقر زمانی چقدر است؟ شیوع این پدیده تا چه حد در طول زمان تغییر کرده است؟ تا چه حد تفاوت‌های جنسی و سنی در این پدیده مشاهده می‌شود؟ یافته‌های مقاله حاکی از آن بود که فقر زمانی در مناطق شهری ایران پدیده‌ای عمدتاً مردانه است که این یافته بر اساس مطالعات پیشین با وضعیت سایر جوامع همخوانی ندارد. همچنین بیشترین شیوع و شکاف فقر زمانی در سنین میانسالی (59 40 سال) مشاهده شد که همسو با نتایج تحقیقات گذشته است. مقادیر ناچیز شاخص مجذور شکاف فقر زمانی بیانگر شیوع بسیار کم فقر زمانی شدید در مناطق شهری کشور بود. شیوع بیشتر فقر زمانی شدید بین مردان نشان می‌دهد که به طور کلی فعالیت‌های شغلی نسبت به فعالیت‌های خانگی تاثیر بیشتری در تجربة فقر زمانی دارد. مطالعات آینده می‌توانند با بررسی رابطه فقر اقتصادی و فقر زمانی، تبیین فقر زمانی با استفاده از رویکرد تلاقی و توجه به چندبُعدی بودن تعیین‌کننده‌های آن و مقایسه الگوها و تعیین‌کننده‌های این پدیده در مناطق شهری و روستایی به درک عمیق‌تر پدیده فقر و سیاست‌گذاری مبتنی بر شواهد برای محو آن کمک کنند.

time as a poverty index: study of time poverty among urban population of iran

despite its intrinsic importance and its consequences for the health and productivity of people and the socio economic development of society, time poverty has received little attention in domestic studies and there is no knowledge in this field at the national level. in this study, using the data of three periods of time spent in urban areas of iran (years 1387 1387, 1393 94, and 1398 99), the foster, greer, and thorbecke (fgt) poverty index was calculated based on the amount of time devoted to occupational (paid) and domestic (non paid) activities to answer these questions: what is the prevalence of time poverty? to what extent has the prevalence of this phenomenon changed over time? to what extent are gender and age differences observed in this phenomenon? the article’s findings indicated that time poverty in the urban areas of iran is a predominantly male phenomenon, which is not consistent with the situation of other societies based on previous studies. also, the highest prevalence and time poverty gap was observed in the middle aged (40 59 years old), which is consistent with the results of past research. the insignificant values of the time poverty gap square index indicated a very low prevalence of severe time poverty in the country’s urban areas. the higher prevalence of extreme time poverty among men shows that, in general, work activities have a greater impact on the experience of time poverty than household activities. future studies can contribute to a deeper understanding of the phenomenon of poverty and evidence based policies to eradicate it by examining the relationship between economic poverty and time poverty, explaining time poverty using the intersection approach and paying attention to the multidimensionality of its determinants, and comparing the patterns and determinants of this phenomenon in urban and rural areas.